высакаро́дны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
высакаро́дны |
высакаро́дная |
высакаро́днае |
высакаро́дныя |
| Р. |
высакаро́днага |
высакаро́днай
высакаро́днае |
высакаро́днага |
высакаро́дных |
| Д. |
высакаро́днаму |
высакаро́днай |
высакаро́днаму |
высакаро́дным |
| В. |
высакаро́дны (неадуш.)
высакаро́днага (адуш.) |
высакаро́дную |
высакаро́днае |
высакаро́дныя (неадуш.)
высакаро́дных (адуш.) |
| Т. |
высакаро́дным |
высакаро́днай
высакаро́днаю |
высакаро́дным |
высакаро́днымі |
| М. |
высакаро́дным |
высакаро́днай |
высакаро́дным |
высакаро́дных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
высакаро́дны, -ая, -ае.
1. З высокімі маральнымі якасцямі, крыштальна чысты, велікадушны.
В. чалавек.
2. Узвышаны, асвячоны высокай мэтай.
В. ўчынак.
Высакародныя мэты.
3. Выключны па сваіх якасцях, прыгажосці.
Высакародная прастата ліній.
Высакародныя манеры.
4. Ужыв. ў складзе розных тэрмінаў для абазначэння парод, разрадаў, якія чым-н. выдзяляюцца.
В. алень.
Высакародныя металы (золата, серабро, плаціна).
|| наз. высакаро́днасць, -і, ж. (да 1—3 знач.) і высакаро́дства, -а, н. (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
высакаро́дны в разн. знач. благоро́дный;
в. ўчы́нак — благоро́дный посту́пок;
~нае пачуццё — благоро́дное чу́вство;
○ ~ныя мета́лы — благоро́дные мета́ллы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
высакаро́дны, ‑ая, ‑ае.
1. З высокімі маральнымі якасцямі, крыштальна чысты, велікадушны. Высакародны чалавек.
2. Узвышаны, асвячоны высокай мэтай. Высакародныя пачуцці. Высакародны ўчынак. Высакародная барацьба. □ [Мары] абуджаюць у сэрцы мужнасць і адвагу, высакародныя імкненні да ведаў, да пазнання свету, да барацьбы і подзвігаў. В. Вольскі.
3. Які вылучаецца высокай годнасцю, прыгажосцю. Высакародныя манеры.
4. Састаўная частка некаторых заалагічных і батанічных назваў. Высакародны алень.
•••
Высакародныя металы гл. метал.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
высакародны, велікадушны; высокі (кніжн.); святы, найсвяцейшы (выс.); рыцарскі (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
высокоро́дный высакаро́дны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пла́ціна, -ы, ж.
Высакародны тугаплаўкі бліскучы метал шаравата-белага колеру.
|| прым. пла́цінавы, -ая, -ае.
Плацінавая руда.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
преблагоро́дный разг. высакаро́днейшы, ве́льмі высакаро́дны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
панта́ч, ‑а, м.
Высакародны або плямісты алень з пантамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
высака... (гл. высока...).
Першая састаўная частка складаных слоў; ужыв. замест «высока...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напр.: высакаякасны, высакаствольны, высакародны, высакарослы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)