выха́ўкваць

‘выпіваць, выжлукчваць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. выха́ўкваю выха́ўкваем
2-я ас. выха́ўкваеш выха́ўкваеце
3-я ас. выха́ўквае выха́ўкваюць
Прошлы час
м. выха́ўкваў выха́ўквалі
ж. выха́ўквала
н. выха́ўквала
Загадны лад
2-я ас. выха́ўквай выха́ўквайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час выха́ўкваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зашыба́ць

‘зарабляць (грошы); выпіваць, п'янстваваць’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. зашыба́ю зашыба́ем
2-я ас. зашыба́еш зашыба́еце
3-я ас. зашыба́е зашыба́юць
Прошлы час
м. зашыба́ў зашыба́лі
ж. зашыба́ла
н. зашыба́ла
Загадны лад
2-я ас. зашыба́й зашыба́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час зашыба́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

выжлу́кчваць

‘выпіваць у вялікай колькасці’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. выжлу́кчваю выжлу́кчваем
2-я ас. выжлу́кчваеш выжлу́кчваеце
3-я ас. выжлу́кчвае выжлу́кчваюць
Прошлы час
м. выжлу́кчваў выжлу́кчвалі
ж. выжлу́кчвала
н. выжлу́кчвала
Загадны лад
2-я ас. выжлу́кчвай выжлу́кчвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час выжлу́кчваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыкла́двацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да прыкласціся, прылажыцца.

2. Зал. да прыкладваць.

•••

Прыкладвацца да чаркі — часта выпіваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

загляда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да заглянуць.

•••

Заглядаць у чарку (бутэльку) — часта выпіваць.

Заглядаць у чужы гаршчок — быць празмерна цікаўным.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

куля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., што.

Валіць набок; пераварочваць, перакульваць. Лодку падкідвала, куляла з боку на бок, ставіла старчма, залівала вадой, але яна зноў і зноў усплывала на паверхню. Дуброўскі.

•••

Куляць чарку — выпіваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Клыка́ць ’глытаць, выпіваць, есці’ (Нас., З нар. сл., Мат. Гом., ТС). Магчыма, кантамінацыя клюкаць 2 (гл.) і глытаць (гл.).

Клы́каць ’блытаць’ (Мат. Гом.). Гл. клычыць 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бутэ́лька, -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек, ж.

1. Шкляная пасудзіна для вадкасцей, звычайна цыліндрычнай формы з вузкім горлам.

Б. ліманаду.

2. Старая руская мера вадкасцей, роўная 0,6 л.

◊

Заглядаць у бутэльку (разм., іран.) — часта выпіваць, напівацца.

Лезці ў бутэльку (разм., неадабр.) — злавацца на каго-н., звычайна беспадстаўна.

|| памянш. бутэ́лечка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. бутэ́лечны, -ая, -ае.

Бутэлечнае піва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ча́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

1. Невялікая шкляначка, часта на ножцы, прызначаная для піцця спіртных напіткаў.

2. Спіртное; выпіўка (разм.).

Ён ніколі не адказваўся ад чаркі.

|| памянш. ча́рачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. ча́рачны, -ая, -ае (да 1 знач.).

◊

Глядзець у чарку (разм., іран.) — любіць выпіць.

Заглядаць у чарку (разм., іран.) — выпіваць.

Пад чаркай (разм.) — п’янаваты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Тры́гельт ‘гасцінчык, чаявыя’ (В. Дунін-Марцінкевіч). Запазычана праз польск. tryngielt з ням. trinkgeld ‘невялікая сума грошай на пачастунак за зробленую паслугу’ (Вінцэнц), літаральна ‘грошы на выпіўку’ (ад trynken ‘піць; выпіваць’), мажліва, пры пасрэдніцтве ід. trinkgeld ‘чаявыя’. Гл. трынкнуць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)