павыпа́рвацца, ‑аецца; зак.
Выпарыцца — пра ўсё, многае. Уся вада павыпарвалася. Бочкі добра павыпарваліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
испари́ться
1. вы́парыцца;
2. перен., шутл. (исчезнуть) зні́кнуць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́кіпець, ‑піць; зак.
Выпарыцца ў працэсе кіпення. [Жанчына] зменшыла агонь, каб не выкіпела ў кацялку страва. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Вы́вальніцца, ві́вальніцца ’выпарыцца ў печы’ (КСТ). Ад ва́льня ’лазня, парылка’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́жбарыцца ’выпарыцца, добра напарыцца ў лазні’ (Бяльк.). Відавочна, з вышпарыцца; гл. шпарыць ’абліваць кіпятком; біць, удараць’. У адносінах замены шп — жб параўн. бел. шпурляць, польск. szpurać, укр. і рус. жбурлять, жбурляти.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
выпарэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. выпарвацца — выпарыцца (у 1 знач.).
2. звычайна мн. (выпарэ́нні, ‑яў). Газападобнае рэчыва, якое ўтварылася ў выніку выпарвання чаго‑н. Валотныя выпарэнні. □ Пахла дымам, смоллю, настоенымі густымі выпарэннямі сасновага бору. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выпа́рвацца несов.
1. выпа́риваться;
2. испаря́ться, выпа́риваться;
1, 2 см. вы́парыцца;
3. страд. выпа́риваться; испаря́ться; вышпа́риваться; см. выпа́рваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́сахнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. высах, ‑сахла; зак.
1. Стаць сухім, прасохнуць. Памалу высахла зямля, Зарунелі чорныя абрывы. Танк. // Спыніць існаванне, страціўшы вільгаць (пра вадаёмы). Як высеклі лес, дык і раўчук высах. Чарнышэвіч. // Выпарыцца, знікнуць (пра ваду, вільгаць). Слёзы высахлі ў малой, Пачала смяяцца: — Раз не страшна ёй [вавёрцы] адной, Мне чаго баяцца!.. Муравейка.
2. Звяць, засохнуць (пра расліны). Дробныя ігліцы яловых лапак высахлі і асыпаліся, услаўшы дно [ш]алашоў тоўстым пухкім пластом. Колас.
3. перан. Схуднець. Да таго чалавек высах за лета, да таго аброс барадою, што сустрэнь яго хто ў лесе.., то мог бы памерці ад перапалоху. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
улету́читься сов.
1. (испариться) спец. вы́парыцца; (о запахе, крепости) вы́тхнуцца; (о дыме и т. п.) рассе́яцца, разве́яцца; (исчезнуть — о дыме и т. п.) зні́кнуць;
2. перен., разг. (исчезнуть) зні́кнуць, прапа́сці;
он куда́-то улету́чился ён дзе́сьці (не́куды) знік (прапа́ў).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пасо́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. пасох, ‑ла; зак.
1. Зрабіцца, стаць сухім, страціўшы вільгаць; высахнуць. Бялізна пасохла. □ — Снедай, — сказала .. [Вілю] маці, — а то аладкі ў печы зусім пасохнуць. Чарнышэвіч. Дзе ўшчэнт пасохла Зямля без жывых расін, Засмягла і стала [в]охрай Лісце лясных раслін. Калачынскі. Усцяж вады лужок быў стаптаны скацінай, людзьмі, птушкамі, пабурэў за лета, пасох. Карамазаў. // Перасохнуць (пра вусны). Твар рэдактара быў памяты, пад вокам сіняк, губы пасохлі. Гурскі. // Выпарыцца, знікнуць (пра вадкасць). Лужыны пасохлі. □ Ён [амерыканскі салдат] цешыцца! Кладзе свой брудны след На той зямлі, дзе не пасохла кроў яшчэ. Панчанка.
2. Звянуць, засохнуць ад неспрыяльных умоў — пра ўсё, многае. Дваццаць пяць дзён дажджу не было, Дваццаць пяць дзён не было расы, Дваццаць пяць дзён панаваў спалох: Жыта пасохла, згарэлі аўсы. Хведаровіч. Навалам ляжала вялікае каменне. Яго панакідана так густа, што багата якія дрэўцы, заціснутыя паміж імі, пасохлі. М. Стральцоў.
3. Разм. Схуднець — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае.
4. Сохнуць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)