спачы́н, -у, м.

1. Перапынак у працы для аднаўлення сіл.

2. перан. Смерць, супакой (высок.).

Вечны с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

непреходя́щий (постоянный) ста́лы; (вечный) ве́чны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

при́сный книжн., уст. ве́чны, заўсёдны, заўсёдашні.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нятле́нны, -ая, -ае.

1. Які не паддаецца гніенню, тленню (уст.).

Нятленныя мошчы.

2. перан. Які ніколі не знікае; вечны (высок.).

Н. помнік гісторыі.

|| наз. нятле́ннасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Вечнабытны ’вечны’ (Яруш.) — рэгіянальнае ўтварэнне ад вечны і быць па ўзору векапомны (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спако́й, -ю, м.

1. Стан цішыні, адсутнасць трывогі, хваляванняў, шуму.

Хвораму дзіцяці патрэбен с.

Пакінуць каго-н. у спакоі (перастаць турбаваць).

2. Ураўнаважанасць, фізічнае і душэўнае заспакаенне.

Прыемны с. на душы.

Захоўваць с.

◊

Вечны спакой — смерць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

самару́х, ‑у, м.

Спец. Вечны рух і развіццё матэрыі, якое адбываецца паводле ўласцівых ёй супярэчнасцей, барацьбы процілегласцей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ве́чнік 1 (арго) ’вязень, асуджаны на пажыццёвае зняволенне’ (БРС). Запазычана з рус. вечник ’тс’ (< вечный).

Вечнік 2 ’вечны мучыцель сялян’ (лід., Карл.). Рэгіянальнае ўтварэнне ад ве́чны (гл.) і суф. ‑ikъ.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прадве́чны ’спрадвечны’ (брасл., Сл. ПЗБ). З польск. przedwieczny ’тс’ < przed ’прад-’ і wieczny ’вечны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пла́ўдыр ’вечны бадзяга’ (Касп.). Балтызм. Параўн. літ. plovimas ’бадзяга’ < plavinėti ’бадзяцца, цягацца, красці’. Суфікс ‑дыр, яку бабздыр, пупздыр (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)