збару́каць

‘адужаць, адолець каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. збару́каю збару́каем
2-я ас. збару́каеш збару́каеце
3-я ас. збару́кае збару́каюць
Прошлы час
м. збару́каў збару́калі
ж. збару́кала
н. збару́кала
Загадны лад
2-я ас. збару́кай збару́кайце
Дзеепрыслоўе
прош. час збару́каўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

адо́льны, ‑ая, ‑ае.

Такі, якога можна адолець, перамагчы ў барацьбе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

збо́раць

‘перамагчы, адолець каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. збо́раю збо́раем
2-я ас. збо́раеш збо́раеце
3-я ас. збо́рае збо́раюць
Прошлы час
м. збо́раў збо́ралі
ж. збо́рала
н. збо́рала
Загадны лад
2-я ас. збо́рай збо́райце
Дзеепрыслоўе
прош. час збо́раўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зва́лчыць

‘перамагчы, адолець, заваяваць каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. зва́лчу зва́лчым
2-я ас. зва́лчыш зва́лчыце
3-я ас. зва́лчыць зва́лчаць
Прошлы час
м. зва́лчыў зва́лчылі
ж. зва́лчыла
н. зва́лчыла
Загадны лад
2-я ас. зва́лчы зва́лчыце
Дзеепрыслоўе
прош. час зва́лчыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

саўлада́ць

‘адолець, асіліць’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. саўлада́ю саўлада́ем
2-я ас. саўлада́еш саўлада́еце
3-я ас. саўлада́е саўлада́юць
Прошлы час
м. саўлада́ў саўлада́лі
ж. саўлада́ла
н. саўлада́ла
Загадны лад
2-я ас. саўлада́й саўлада́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час саўлада́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

суздо́лець

‘перамагчы, адолець каго-небудзь; змагчы што-небудзь зрабіць’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. суздо́лею суздо́леем
2-я ас. суздо́лееш суздо́лееце
3-я ас. суздо́лее суздо́леюць
Прошлы час
м. суздо́леў суздо́лелі
ж. суздо́лела
н. суздо́лела
Загадны лад
2-я ас. суздо́лей суздо́лейце
Дзеепрыслоўе
прош. час суздо́леўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

змор, -у.

У выразе: узяць зморам каго-што —

1) адолець, давёўшы да поўнай страты сіл.

Узяць абложаны горад зморам;

2) перан. дамагчыся чаго-н. ад каго-н. настойлівым, назойлівым уздзеяннем (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

непераадо́льны, ‑ая, ‑ае.

Такі, што немагчыма адолець. Непераадольная, усеабдымная стома апанавала чалавека. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Суздо́ліць ’перамагчы, адолець’ (Нас., Гарэц., Юрч.), ’быць у сілах’ (Нас.). Гл. здолець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адо́лены

1. оси́ленный, побеждённый;

2. охва́ченный;

1, 2 см. адо́лець 1, 4

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)