палымне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.
1. Ярка гарэць, палаць; знішчацца ў агні.
Хаты палымнелі ў агні.
2. Набываць колер полымя; вылучацца колерам полымя, яркай чырвонай афарбоўкай.
На ўсходзе палымнела зара.
Палымнее чырвоная рабіна (перан.).
3. Пакрывацца румянцам.
Палымнее твар.
4. перан. Быць ахопленым якім-н. моцным пачуццём.
П. сэрцам.
Палымнее агонь помсты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падкры́льны подкры́льный;
~ныя агні́ — ав. подкры́льные огни́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
недасква́рваць
‘недапякаць на агні што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
недасква́рваю |
недасква́рваем |
| 2-я ас. |
недасква́рваеш |
недасква́рваеце |
| 3-я ас. |
недасква́рвае |
недасква́рваюць |
| Прошлы час |
| м. |
недасква́рваў |
недасква́рвалі |
| ж. |
недасква́рвала |
| н. |
недасква́рвала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
недасква́рвай |
недасква́рвайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
недасква́рваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
недасква́рыць
‘недапячы на агні што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
недасква́ру |
недасква́рым |
| 2-я ас. |
недасква́рыш |
недасква́рыце |
| 3-я ас. |
недасква́рыць |
недасква́раць |
| Прошлы час |
| м. |
недасква́рыў |
недасква́рылі |
| ж. |
недасква́рыла |
| н. |
недасква́рыла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
недасква́р |
недасква́рце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
недасква́рыўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прасмалі́ць
‘прапаліць наскрозь; асмаліць на агні’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прасмалю́ |
прасма́лім |
| 2-я ас. |
прасма́ліш |
прасма́ліце |
| 3-я ас. |
прасма́ліць |
прасма́ляць |
| Прошлы час |
| м. |
прасмалі́ў |
прасмалі́лі |
| ж. |
прасмалі́ла |
| н. |
прасмалі́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
прасмалі́ |
прасмалі́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
прасмалі́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
папяле́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак.
1. Ператварацца ў попел (разм.).
Папялела хата ў агні.
2. Набываць колер попелу.
Познім летам папялеюць зоркі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скура́т, -а́, М -раце́, мн. -ы́, -о́ў, м. (разм.).
Кавалак, абрэзак скуры.
◊
Круціцца як скурат на агні (разм.) — выкручвацца, каб давесці сваю невінаватасць у чым-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ку́рчыцца, -чуся, -чышся, -чыцца; незак.
1. Сціскацца ўсім целам (ад болю, сутаргі, холаду і пад.).
К. ад болю.
2. Рабіцца няроўным, пагнутым; скручвацца, выгінацца.
Бяроста курчылася на агні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ба́кен, -а, мн. -ы, -аў, м.
Плывучы знак на якары, які ўстанаўліваецца на водных шляхах для папярэджання аб небяспечных для суднаў месцах.
Агні бакенаў.
|| прым. ба́кенны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
затрашча́ць, -чу́, -чы́ш, -чы́ць; -чы́м, -чыце́, -ча́ць; -чы́; зак.
Пачаць трашчаць.
Затрашчалі дошкі памоста.
Пінжак затрашчаў па швах.
Затрашчалі на агні яловыя лапкі.
Затрашчалі конікі ў траве.
Затрашчалі аўтаматы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)