Пля́скаць, пляска́ць, пля́скыць ’удараць’, ’біць, хвастаць, сцёбаць’, ’стукаць далонню аб далонь ці па чым-небудзь’ (
Пляска́ць ’рабіць пляскатым, плюшчыць’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пля́скаць, пляска́ць, пля́скыць ’удараць’, ’біць, хвастаць, сцёбаць’, ’стукаць далонню аб далонь ці па чым-небудзь’ (
Пляска́ць ’рабіць пляскатым, плюшчыць’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
класть
1. кла́сці;
2. (прибавлять, подмешивать) кі́даць; (всыпать) сы́паць; (вливать) ліць;
класть са́хар в чай кі́даць (сы́паць) цу́кар у чай;
3. (делать каменную кладку — стену, здание
4. (яйца — о птицах)
5. (холостить животных)
◊
класть в осно́ву кла́сці ў асно́ву;
класть на му́зыку кла́сці на му́зыку;
класть отпеча́ток кла́сці адбі́так;
ему́ па́льца в рот не клади́ яму́ па́льца ў рот не кладзі́;
класть покло́ны адбіва́ць пакло́ны;
класть кра́ски на холст кла́сці фа́рбы на палатно́;
класть нача́ло кла́сці пача́так;
класть ору́жие кла́сці (скла́дваць, склада́ць) збро́ю;
класть пятно́ (на кого, что) пля́міць (каго, што), кла́сці пля́му (на каго, што);
класть резолю́цию
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ва́рта I
1. карау́л
2. (обязанности) карау́л
3. (место охраны) пост
○ узя́ць пад ~ту — взять под стра́жу;
◊ стая́ць на ва́рце — стоя́ть на стра́же
ва́рта II
1. сто́ит; нели́шне; сле́дует;
2. (как только, едва) сто́ит;
◊ гэ́та ніку́ды не в. — э́то никуда́ не годи́тся;
сме́ху в. — смешно́;
ці в. было́ займа́цца — сто́ило ли свя́зываться;
аўчы́нка вы́рабу не в. —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
трыва́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Моцны, які з цяжкасцю паддаецца разбурэнню, псаванню.
2. Які не мяняецца, надзейны, устойлівы.
3.
4.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цягну́ць, цягну́, ця́гнеш, ця́гне; цягні;
1. каго-што. Узяўшы за край, канец чаго
2. каго-што. Перамяшчаць за сабой з намаганнем, не адрываючы ад паверхні; валачы.
3.
4. каго. Прымушаць ці пераконваць ісці куды
5. што. Падаўжаць расцягваннем; вырабляць, апрацоўваць, выцягваючы (
6. каго-што.
7. што. Выцягваць, здабываць, браць.
8. што. Уцягваць у сябе, убіраць, усмоктваць; піць павольна.
9. каго-што. Уцягваць, прыцягваць.
10. каго-што. Тузаць, торгаць.
11. каго-што. Вабіць да каго-, чаго
12.
13.
14. што. Ісці, рухацца ў пэўным парадку.
15.
16. што і без
17.
18. што. Павольна, марудна гаварыць, спяваць
За вушы цягнуць каго (
Цягнуць адну і тую ж песню (
Цягнуць валынку (
Цягнуць воз (
Цягнуць жылы з каго (
Цягнуць за язык каго (
Цягнуць каніцель (
1) рабіць, гаварыць
2) марудзіць, зацягваць якую
Цягнуць ката за хвост (
Цягнуць лямку (
Цягнуць рызіну (
Цягнуць ярмо (
||
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пе́рці, пру, прэш, прэ; пром, праце, пруць;
1. Ісці, рухацца, лезці куды‑н., не зважаючы на перашкоды, без дазволу.
2.
3. Выбівацца, выходзіць, вылазіць на паверхню.
4.
5.
6.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
страда́ть
1. (от чего и без
страда́ть от бо́ли паку́таваць ад бо́лю;
он о́чень страда́л ён ве́льмі паку́таваў (му́чыўся);
страда́ть душо́ю паку́таваць (му́чыцца) душо́ю;
2. (за кого, за что) цярпе́ць (непрые́мнасці), паку́таваць; (переживать) перажыва́ць;
страда́ть за пра́вду цярпе́ць (непрые́мнасці) за пра́ўду;
страда́ть за больно́го дру́га паку́таваць (перажыва́ць) за хво́рага ся́бра;
3. (терпеть ущерб)
страда́ть от тесноты́ цярпе́ць (непрые́мнасці) ад цеснаты́;
4. (быть плохим) быць дрэ́нным; мець зага́ны (у чым), быць у заняпа́дзе; кульга́ць; (быть недостаточным) нехапа́ць (каму, чаго), бракава́ць (каму, чаго);
у него́ страда́ет па́мять у яго́ дрэ́нная па́мяць;
у него́ страда́ет орфогра́фия у яго́ дрэ́нная арфагра́фія, у яго́ зага́ны (ён ма́е зага́ны) у арфагра́фіі, у яго́ кульга́е арфагра́фія;
страда́ть ра́зными недоста́тками мець ро́зныя недахо́пы;
5. (болеть) хварэ́ць (на што, чым);
страда́ть головны́ми бо́лями у яго́ ча́ста балі́ць галава́;
6. (тосковать, томиться по ком-, чём-л.) сумава́ць (па кім, па чым, аб кім, аб чым).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Каляда́ ’даўнейшы абрад хаджэння па хатах у калядныя вечары з віншаваннем, велічальнымі песнямі’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
подверга́ться
подверга́ться кри́тике падвярга́цца кры́тыцы (крытыкава́цца);
подверга́ться нападе́нию падвярга́цца напа́ду;
подверга́ться побо́ям быць пабі́тым;
го́род три́жды подверга́лся бомбардиро́вке го́рад тро́йчы быў бамбардзірава́ны (бамбардзірава́ўся);
подверга́ться наказа́нию быць кара́ным, кара́цца;
подверга́ться обсужде́нию абмярко́ўвацца, быць на абмеркава́нні;
подверга́ться обстре́лу абстрэ́львацца, быць пад абстрэ́лам;
подверга́ться опа́сности трапля́ць у небяспе́ку;
подверга́ться влия́нию падпада́ць пад уплы́ў;
больны́е подверга́ются опера́ции хво́рым ро́біцца апера́цыя;
подверга́ться экза́мену экзаменава́цца;
подверга́ться взыска́нию падпада́ць пад спагна́нне,
подверга́ться де́йствию луче́й падпада́ць пад дзе́янне прамянёў (праме́няў), адчува́ць на сабе́ дзе́янне прамянёў (праме́няў);
подверга́ться гне́ву падпада́ць пад гнеў, зазнава́ць (зве́дваць, перано́сіць, цярпе́ць) гнеў;
э́та страна́ ча́сто подверга́ется наводне́ниям у гэ́тай краі́не ча́ста быва́юць паво́дкі;
он подверга́ется насме́шкам з яго́ смяю́цца, яго́ бяру́ць на смех;
подверга́ться измене́ниям змяня́цца, быць зме́нным;
подверга́ться сомне́нию бра́цца пад сумне́нне;
подверга́ться штра́фу штрафава́цца;
подверга́ться пы́тке катава́цца;
подверга́ться ри́ску рызыкава́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)