Макоўнік (зб.) ’макавыя сцёблы з лісцем’ (ТС, Касп., гом., Мат. Гом.) — параўн. ДАБМ, к. 278–280. Да мак (гл.). Гл. таксама макаўнік.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Маньце́ль, маньцю́к ’манюка’ (докш., Янк. Мат.; Шат.; бар., Сл. ПЗБ). Да польск. mancić ’падманьваць, дурманіць, збіваць з панталыку, марочыць галаву’, ’высмейваць’, ’вымантачваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ме́сячка, ме́сечка ’гатунак бульбы’, ’радыска’ (Мат. Гом., Ян.; лельч., Жыв. сл.). Да ме́сячны < месяц1 (гл.): гэтыя культуры вырастаюць у месячны тэрмін.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Навю́ткі ’новенькі’ (віц., Мат.). Хутчэй за ўсё запазычана з польск. nowiutki, перш за ўсё паводле словаўтваральнага крытэрыю, параўн. Карскі 2-3, 44.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Наскіпа́ць ’накалоць дробна’ (Яўс.), ’нарабіць трэсак’ (Мат. Гом.), наскепиць ’накалоць многа, нашчапаць’ (Нас.), наські- пиць ’нашчапаць, нарабіць трэсак’ (Бяльк.). Да скіпаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Недахва́т ’недастача’, недохва́т ’нястача, беднасць; недахоп, брак’ (ТС), недахва́тка ’тс’ (Растарг.), недахва́тнасць ’недахоп’ (Мат. Маг.). З неда- і хвата́ць ’хапаць; быць дастатковым’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нуле́, нулі — сцвярджальная часціца (Жд. 2, Сл. ЦРБ), нуле ’тс’ (карэл., Янк. Мат.), тое ж нале, ноле (гл.). З ну і але.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Палудна́ць ’палуднаваць’ (Мат. Гом.), палу́ннаць ’тс’ (Сл. Брэс.). З палуднаваць (гл. папярэдняе) у выніку асіміляцыі дн > нн у форме палу́ннаць і скарачэння.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паляві́к ’жыхар бязлеснай вёскі; у старажытнай беларускай міфалогіі — дух — гаспадар поля’ (ТСБМ), ’дух — гаспадар поля’ (Сл. ПЗБ, Мат. Гом.). Да палявы́ < по́ле.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пары́ск ’паркаль; (паркалёвая) хустка’, парыскаем ’паркалёвы’ (Мат. Гом.). Няясна. Ці не звязана з польск. paryski ’парыжскі’ < Parys ’Парыж’, адкуль маглі прывозіць тканіну.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)