заме́с, ‑у, м.
Спец.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. замешваць — замясіць. Замес цеста. Замес бетону.
2. Тое, што замешана; маса, якая замешваецца ў адзін прыём. Адгрузіць гатовы замес. Даць восемсот замесаў за змену.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбо́ўтаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Узбоўтваючы, размяшаць, перамяшаць. Разбоўтаць цеста. □ Хутка мне стала крыху лягчэй: рукамі і нагамі я разбоўтаў вакол сябе гразь. Гаўрылкін.
2. Боўтаючы, разліць. Разбоўтаць малако з бітона.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Ла́дада ’праснак з кіслага цеста’ (воран., Сл. паўн.-зах.). Відаць, да аладка (гл.) пад уплывам дзіцячай мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лі́шачка ’раскатаны на тонкі блін кавалачак цеста’ (гродз., З нар. сл., Сл. ПЗБ). З лішка (гл.) ’рэшта’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
запячы́, -пяку́, -пячэ́ш, -пячэ́; -пячо́м, -печаце́, -пяку́ць; запёк, -пякла́, -ло́; -пячы́; -пе́чаны; зак.
1. што. Спячы, загарнуўшы ў цеста.
З. рыбу ў цесце.
2. Паставіць у напаленую печ, у духоўку для ўтварэння румянай скарынкі.
З. макароны.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прычыніць пякучы боль, засадніць.
Моцна запякло.
|| незак. запяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Ко́пустка ’лапатачка для размешвання цеста’ (З нар. сл., Бір.). Параўн. копысць (гл.). Да капаць (гл.). Кантамінацыя з капуста.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляпёх ’перапечка з хлебнага цеста’ (гродз., Сцяшк. Сл.). Прасл. рэгіяналізм. Да ляпі́ць (гл.). Утвораны пры дапамозе суф. ‑exъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дзе́жачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Памянш. да дзежка; невялікая дзежка. Лазарыха наліла на патэльню з дзежачкі цеста і ўслухоўваецца ў сварку. Галавач. Зеленаватыя рыжыкі складаліся ў дзежачкі, гліняныя слоікі, саліліся. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згусці́ць, згушчу, згусціш, згусціць; зак., што.
Зрабіць густым або больш густым. Згусціць цеста. Згусціць пасевы.
•••
Згусціць атмасферу — стварыць напружанае становішча, абстаноўку.
Згусціць фарбы — празмерна перавялічыць што‑н., звычайна адмоўнае (у вусным апавяданні, адлюстраванні і інш.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хрушч, ‑а, м.
1. Жук сямейства пласцініставусых.
2. часцей мн. (хрушчы́, ‑оў). Род сухога пячэння з тонкіх палосак цеста, якія цякуць у масле (алеі). Хрушчы былі памочаны ў цёртым тварагу і зверху насыпаны цукрам. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)