чатырохго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу тэрмінам у чатыры гады.

2. Гадавіна якой‑н. падзеі, што была чатыры гады назад. Адзначыць чатырохгоддзе шлюбу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чатырохсотго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу, тэрмін у чатырыста год.

2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося чатырыста год назад. Чатырохсотгоддзе бітвы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мы́зя (дзіц.) ’карова’ (малар., Нар. лекс.). Да гукапераймання мы‑ (гл. мы́каць 1) з ласкальным суфіксам ‑зя. Параўн. аналагічна ўтворанае драг. бэ́‑ця ’тс’ (< бы́‑ця < прасл. bučati) ці мы́‑ка ’тс’ (Нас.). Іншае ўтварэнне мае славен. múza ’карова з загнутымі назад рагамі’ (Бязлай, 2, 208).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні́; -нуты; зак.

1. што. Прыціснуўшы, пашкодзіць; адцзяліць, адрэзаць.

А. пальцы дзвярыма.

2. што. Сцісканнем адцзяліць вадкасць.

А. тварог.

3. каго-што. Адцясняючы, прымусіць адысці, адступіць.

А. натоўп назад.

4. што. Націснуўшы, зрабіць адбітак на чым.-н.

А. след.

5. што. Зрабіць адбітак тэксту, малюнка; адцрукаваць (спец.).

А. карэктуру.

|| незак. адціска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пада́цца, -а́мся, -асі́ся, -а́сца; -адзі́мся, -асце́ся, -аду́цца; -а́ўся, -ала́ся, -ло́ся; зак.

1. Пасунуцца, ссунуцца з месца.

П. ўсім целам назад.

Дзверы лёгка падаліся пад напорам.

2. Адправіцца, накіравацца куды-н. (разм.).

П. ў горад.

П. на вучобу.

3. перан. Прыметна пагоршаць, пастарэць.

Стары вельмі падаўся за апошні год.

|| незак. падава́цца, -даю́ся, -дае́шся, -дае́цца; -даёмся, -даяце́ся, -даю́цца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мах¹, -у, мн. -і, -аў, м.

1. Адзін хуткі рух у паветры чым-н., узмах.

М. крыла.

М. рукі.

2. У спорце: адзін рух нагой, рукой або корпусам уперад, назад або ўбок.

М. уперад.

◊

Адным махам, за адным махам (разм.) — адразу, за адзін прыём.

Даць маху (разм.) — дапусціць памылку.

З усяго маху (разм.) — размахнуўшыся, з усяе сілы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

су́нуцца I сов., разг. су́нуться;

су́нуўся ў дзве́ры, ды наза́д — су́нулся в дверь, да наза́д;

◊ с. но́сам — су́нуться но́сом

су́нуцца II несов., разг. (медленно перемещаться) дви́гаться;

па не́бе су́нуліся хма́ры — по́ небу дви́гались ту́чи;

2. плести́сь;

стары́ чуць су́нуўся дамо́ў — стари́к е́ле плёлся домо́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

двухсотго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу ў дзвесце гадоў.

2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося дзвесце гадоў таму назад. Двухсотгоддзе заснавання горада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

канферэ́нц-за́ла, ‑ы, ж.

Зала для ўрачыстых сходаў, канферэнцый. Тыдні два таму назад у канферэнц-зале рабфака перад намі, выпускнікамі, выступаў дырэктар завода. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паразла́зіцца, ‑лазіцца; зак.

Разм. Разлезціся — пра ўсё, многае. Саламяныя стрэхі, крытыя шмат гадоў назад, асунуліся, паразлазіліся, паказвалі свае збуцвелыя рэбры і цёмныя правалы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)