распукну́ты, ‑ая, ‑ае.
Які ўжо распукнуўся, на якім распукнуліся пупышкі. Вынеслі на двор пад распукнутую яблыню стол, разаслалі на ім белы ў складках абрус. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уе́здзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.
Разм.
1. што. Ушчыльніць, утрамбаваць, убіць яздой; выездзіць. Уездзіць двор.
2. каго-што. Утаміць, змучыць доўгай яздой: заездзіць. Уездзіць каня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Навыру́нку ’навідавоку’ (?): Тут, у нас, любы чалавек навырунку, відзен увесь (Масарэнка). Няясна; магчыма, звязана з навыр (Бяльк.), якое можа мець значэнне ’на двор’; тады першаснае значэнне ’як на двары’ (відаць). Гл. на́вар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
жывёлагадо́ўчы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да жывёлагадоўлі, звязаны з ёй. Ад Нёмана, які прыгожа выгінаецца ля жывёлагадоўчай фермы, ішоў на шырокі двор калгасны статак. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згарэ́лы, ‑ая, ‑ае.
Які згарэў; спалены. Толькі калі выйшаў цяпер [Міканор] на двор, заўважыў, што з-за хлява паўзе ўгару дымок, чорны дымок ад згарэлай саломы. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лам’ё, ‑я, н., зб.
1. Абломкі дрэва, драўніны; хлуд, ламачча. Хутка нанасілі лам’я, расклалі вялізны агонь. Кулакоўскі.
2. Пабітыя, паламаныя рэчы; лом. Ачысціць двор ад лам’я.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахадзі́ць, ‑хаджу, ‑ходзіш, ‑ходзіць; зак.
Хадзіць некаторы час. Леў Раманавіч зноў пайшоў на двор, без усялякай справы пахадзіў па ім, потым сеў на ссечаную калоду. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разры́ць, ‑рыю, ‑рыеш, ‑рыю; зак., што.
Рыючы, раскідаць, развярнуць. Свіння разрыла двор. □ Дзік разрыў бурты бульбяныя. Караткевіч. // Разграбаючы (зямлю, снег і пад.), зрабіць паглыбленне. Разрыць яму.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпег, ‑а, м.
Разм. Тайны агент, які сочыць за кім‑н.; шпік. Шпег, які ўвесь час маячыў, не вытрымаў і паглядзеў праз веснічкі на двор. Гурскі.
[Польск. szpieg.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ся́дзьба ’двор і агародная зямля’ (Бяльк.), ’прысядзібны ўчастак’ (Яўс.). Параўн. старое славін.-каш. старое seʒba ’месцажыхарства, сядзіба’. Прасл. *sedьba < *sědti ’сесці’, *sěděti ’сядзець’ з суф. ‑ba (гл. Варбат, Марфан., 98), параўн. сядзьба́ ’сядзенне’ (Ласт.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)