Атаяса́міць ’прызнаць такім жа, аднолькавым’. Складаны дзеяслоў, утвораны са спалучэння той самы пры дапамозе цыркумфікса а‑‑іць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вагаві́ктой, хто ўзважвае і размяшчае грузы ў залежнасці ад іх вагі на чыгунцы’ (КТС). Да вагавы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вычва́ратой, які вытарашчыў вочы, глядзіць, як яшчарка’ (Нас.), вычва́рак ’дзёрзкі, смелы хлопец’ (Нас.). Да пачвара (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

За́ўшэ, завша ’заўсёды’ (Сл. паўн.-зах.). З польск. zawsze ’тс’, zawszegdy (той самай структуры, што заўсёды, гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мучы́цельтой, хто мучыць’ (ТСБМ). З рус. мучитель ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 57). Параўн. ст.-слав. мѫчитель ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прапашча́той, хто прападае’ (Касп.). З рус. пропащий, незалежн. дзеепрым. цяп. часу ад дзеяслова пропасть (гл. прапасці).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Таўсталу́пытой, у каго тоўстыя вусны’ (паст., брасл., кругл., ЛА, 3). Да тоўсты і лупы ’губы’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Перадае́жджа (пэрэдоі́шчэ) (малар., СіБФ–1986, 145) ’другі прыезд сватоў у дом нявесты’ (драг., Клім., Сл. Брэс.). Утворана пры дапамозе суф. ‑ьjе ад ⁺передоежджытой, хто едзе спераду’ (Селюжыцкая, Полісся: мова, культ., іст., Київ, 1996, 152–154), > ⁺передоездье, параўн. рус. дыял. передое́зжийтой, хто едзе наперадзе вяселля; вясельнікі, што едуць на першым возе’, ст.-рус. передоѣнзжий, передъѣзжий, передиѣзжийтой, хто дзейнічае ў авангардзе (пра вайскоўцаў)’. Да пе́рад і е́хаць (гл.). Пераход ‑ждж‑ у ‑шч‑ характэрны драгічынскім гаворкам: прыйішч ʼе́тэ ’прыяжджаць’. Пырыдуі́жжда ’другі прыезд сватоў у хату нявесты’ (кобр., Нар. лекс.) з ад’ідэацыяй (народная этымалогія) уе́хаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мане́та, -ы, ДМе́це, мн. -ы, -не́т, ж., таксама зб.

Металічны грашовы знак.

Залатая м.

Адплаціць (плаціць) той жа манетай — адказаць тым жа, такімі ж адносінамі.

Прыняць за чыстую манету — палічыць праўдай, успрыняць усур’ёз.

|| прым. мане́тны, -ая, -ае.

Манетны двор — прадпрыемства, якое вырабляе металічныя грошы, медалі і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

на́валач, -ы, ж. (разм.).

1. Хмары, туман, смуга.

Не паспела распагодзіцца, і зноў пайшла н.

2. Той, хто прыйшоў, з’явіўся аднекуль; не тутэйшы (груб.).

Н. з усяго свету.

3. зб. Зброд, варожыя людзі (пагард.).

Фашысцкая н.

4. перан. Тое, што і напасць.

Што ж гэта за н. такая!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)