клір, ‑у, м., зб.
Служыцелі культу хрысціянскай царквы. // Царкоўны хор. Сурвілу [Мазавецкі] убачыў ля кліраса: той спрытна падцягваў царкоўнаму кліру. Чорны.
[Грэч. klēros.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разво́дчык, ‑а, м.
Той, хто разводзіць каго‑, што‑н. (гл. развесці ў 1, 2, 5 знач.). Разведчык маста. Разведчык пілы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самаапладне́нне, ‑я, н.
Апладненне жаночай палавой клеткі мужчынскай палавой клеткай той жа асобіны двухполых арганізмаў (жывёл і раслін). Самаапладненне раслін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стыпендыя́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да стыпендыі. Стыпендыяльны фонд. □ У той час .. я сядзеў на пасяджэнні стыпендыяльнай камісіі. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцве́рджанне, ‑я, н.
Палажэнне, выказванне. Я здзівіўся супярэчлівасці сцверджанняў на адной і той жа старонцы пры характарыстыкі вобраза Сымона. Ларчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упа́дачнік, ‑а, м.
1. Выразнік эпохі ўпадку ў якой‑н. галіне грамадскага жыцця.
2. Разм. Той, хто паддаўся ўпадніцкім настроям.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
электратра́ктар, ‑а, м.
Трактар з электрычным рухавіком. [Лаўрэн Карпавіч:] — Той жа Юрка будзе сядзець за пультам і кіраваць трыма, чатырма электратрактарамі. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
у́же сравн. ст.
1. нареч. вузе́й;
кольцо́ сжима́лось всё у́же и у́же ко́ла сціска́лася ўсё вузе́й і вузе́й;
2. прил. вузе́йшы;
э́та доро́га у́же той гэ́та даро́га вузе́йшая за ту́ю.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сапе́рнік, ‑а, м.
1. Той, хто імкнецца перамагчы каго‑н., дабіваючыся адной і той жа мэты. Сястрыца часценька праглядае гэтыя лічбы — правярае работу сваіх сапернікаў з другіх змен. Шынклер. [Міхаіл:] — У тых, вашых сапернікаў, сапраўды крыху лепшыя паказчыкі. Карпаў. Сур’ёзнымі сапернікамі.. былі спартсмены Італіі. «Звязда». // Той, хто ўступае ў саперніцтва з кім‑н., дамагаючыся кахання якой‑н. жанчыны. А.. [Змітрок] нават не змагаецца за.. [каханне], не дае належнага адпор у сваім сапернікам. Ваданосаў. [Пеця] ішоў да.. [Траянавых], як у родны дом. Сэрцам адчуў саперніка. Шамякін.
2. Той, хто мае роўныя з кім‑н. заслугі, аднолькавыя якасці. Перакладчык павінен быць дастойным сапернікам паэта. «Полымя». / у перан. ужыв. Сапраўдным «сапернікам» металу ў машынабудаванні становіцца ў нас сінтэтычная смала капрон. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абдзі́ркус ’той, хто хутка дзярэ адзенне’ (Сцяц.). Штучная лацінізаваная форма. Да абдзіркі (гл.). Параўн. польск. obdartus ’абадранец’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)