скра́двацца, ‑аецца; незак.
1. Рабіцца невыразным, неадчувальным, непрыкметным. Смуглявы скуласты твар, крыху раскосыя вочы выклікалі прыкрасць, і Кіра старалася стаць да люстра так, каб гэта скрадвалася. Карпаў. // Рабіцца больш ціхім (пра гукі, шум і пад.). Гадлеўскі загадаў абабіць дыспетчарскія кабіны лямцам, пакласці на падлозе мяккія «дарожкі», каб скрадваліся гукі. Шынклер.
2. Зал. да скрадваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бучне́ць, ‑ее; незак.
Рабіцца бучным. У даліне бушавала яблыневая квецень, бучнела трава, расцвіталі краскі, звінелі халодныя і празрыстыя ручаі ў траве. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вытвара́цца, ‑аецца; незак.
Разм.
1. Тварыцца, рабіцца. Што толькі не вытваралася на другі дзень каля Волесевай хаты! Карпюк.
2. Зал. да вытвараць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сур’ёзнець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Рабіцца, станавіцца сур’ёзным. Можна было заўважыць, як пакрысе сур’ёзнеў .. [Чорны], рабіўся негаваркім, усё больш паглыбляючыся ў сябе. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бля́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; незак.
1. Траціць яркасць афарбоўкі; рабіцца цьмяным. Бляклі фарбы наваколля, нават і неба, здавалася, пачало выцвітаць пад пякучымі праменямі сонца. Васілёнак. // Траціць свежасць, рабіцца вялым; бляднець. А прыйдзе восень, знікне сонца — і памідор блякне ўвесь і разам з лісцем сваім памірае і сам... Сачанка. // Траціць бляск, румянец; рабіцца бледным; выцвітаць. Вочы блякнуць. □ [Вера Антонаўка] бачыла, як сын выцягваецца, худзее, як некалі чысты дзябёлы твар яго блякне. Карпаў.
2. перан. Траціць яркасць, моц, сілу ўздзеяння. Блякнуць успаміны. □ Рамантычныя мары ўсё больш і больш бляклі, калі Лясніцкі лепш пазнаваў Раісу. Пшыркоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камяне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.
1. Рабіцца цвёрдым, як камень.
Соль у вільготным месцы камянее.
2. перан. Станавіцца каменным (у 2 і 3 знач.).
К. ад жаху.
Сэрца камянее.
|| зак. акамяне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е і скамяне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мя́цца¹, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., мне́цца; незак.
Рабіцца няроўным, нягладкім, збірацца ў складкі.
Гэта матэрыя мнецца.
|| зак. змя́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., самне́цца і памя́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -мне́цца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гусце́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -е́е; незак.
Рабіцца густым або больш густым.
Лес гусцее.
Туман гусцее.
|| зак. загусце́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -е́е і пагусце́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -е́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мя́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. мяк, мякла; незак.
1. Рабіцца мяккім, менш цвёрдым; размякаць.
2. Рабіцца вялым, расслабленым. Хлопец хоча перавярнуцца, ды раптоўны боль забівае яму дух, ён адразу мякне. Карпюк.
3. перан. Прыходзіць у стан душэўнай дабрата, чуласці, спагадлівасць. Бацька, хоць не прызнаваўся, Ды таксама трохі мяк, Калі часам даставаўся З-за сынка ўвагі знак. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
касне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак., у чым і без дап.
Быць у стане застою, рабіцца косным. Каснець у невуцтве. Паспець у рэлігійных забабонах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)