замяце́жыць

‘узняць мяцеж; выканаць дзеянне, якое нагадвае мяцеж’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. замяце́жу замяце́жым
2-я ас. замяце́жыш замяце́жыце
3-я ас. замяце́жыць замяце́жаць
Прошлы час
м. замяце́жыў замяце́жылі
ж. замяце́жыла
н. замяце́жыла
Загадны лад
2-я ас. замяце́ж замяце́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час замяце́жыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

перагайдама́чыць

‘пераадолець дзеянне паводле дзеяслова гайдамачыць - весці разгульнае жыццё’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перагайдама́чу перагайдама́чым
2-я ас. перагайдама́чыш перагайдама́чыце
3-я ас. перагайдама́чыць перагайдама́чаць
Прошлы час
м. перагайдама́чыў перагайдама́чылі
ж. перагайдама́чыла
н. перагайдама́чыла
Загадны лад
2-я ас. перагайдама́ч перагайдама́чце
Дзеепрыслоўе
прош. час перагайдама́чыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

шмульгану́ць

‘ажыццявіць аднакратнае дзеянне паводле дзеяслова церці’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. шмульгану́ шмульганё́м
2-я ас. шмульгане́ш шмульганяце́
3-я ас. шмульгане́ шмульгану́ць
Прошлы час
м. шмульгану́ў шмульгану́лі
ж. шмульгану́ла
н. шмульгану́ла
Загадны лад
2-я ас. шмульгані́ шмульгані́це
Дзеепрыслоўе
прош. час шмульгану́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

антыце́лы, -це́л, адз. антыце́ла, -а, н. (спец.).

Складаныя бялкі — рэчывы, якія ўтвараюцца ў арганізме пры ўвядзенні ў яго чужародных бялкоў, бактэрый і нейтралізуюць іх шкоднае дзеянне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уздзе́янне, -я, мн. -і, -яў, н.

Дзеянне, накіраванае на каго-, што-н. з мэтай дабіцца чаго-н., паўплываць на каго-, што-н.

Быць пад уздзеяннем убачанага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

про́шлы, -ая, -ае.

○

Прошлы час — у граматыцы: форма дзеяслова, якая абазначае дзеянне, што адбывалася да моманту гаворкі пра яго або якога-н. іншага дзеяння ў мінулым.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стрэс, -у, мн. -ы, -аў, м.

Ахоўная рэакцыя арганізма ў адказ на дзеянне моцных раздражняльнікаў унутранага або знешняга асяроддзя, неспрыяльных фактараў.

Штодзённы с.

|| прым. стрэ́савы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пана́шчыць

‘утварыць дзеянне так, як гэта робіцца нашча (панашчыць думку, душу і пад.)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пана́шчу пана́шчым
2-я ас. пана́шчыш пана́шчыце
3-я ас. пана́шчыць пана́шчаць
Прошлы час
м. пана́шчыў пана́шчылі
ж. пана́шчыла
н. пана́шчыла
Загадны лад
2-я ас. пана́шчы пана́шчыце
Дзеепрыслоўе
прош. час пана́шчыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

чыфі́рыць

‘піць напой, які прыгатаваны з чаю і аказвае наркатычнае дзеянне; піць моцную гарбату’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. чыфі́ру чыфі́рым
2-я ас. чыфі́рыш чыфі́рыце
3-я ас. чыфі́рыць чыфі́раць
Прошлы час
м. чыфі́рыў чыфі́рылі
ж. чыфі́рыла
н. чыфі́рыла
Загадны лад
2-я ас. чыфі́р чыфі́рце
Дзеепрыслоўе
цяп. час чыфі́рачы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ако́рд, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Гарманічнае спалучэнне некалькіх музычных гукаў рознай вышыні.

Узяць а. на баяне.

Заключны а. (таксама перан.: заключнае дзеянне).

|| прым. ако́рдавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)