сігналізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; зак. і незак.
1. Падаць (падаваць) сігнал.
С. ракетай.
С. аб набліжэнні цягніка.
2. перан. Папярэдзіць (папярэджваць), паведаміць (паведамляць) пра што-н. непажаданае.
С. аб праліках і недахопах.
|| зак. прасігналізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й (да 1 знач.).
|| наз. сігналіза́цыя, -і, ж. (да 1 знач.).
|| прым. сігналізацы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Прастапа́д ’перпендыкуляр’ (Дуж–Душ.). Наватвор 20‑х гадоў XX ст. на аснове прыслоўя прастапа́дла ’перпендыкулярна’ (пач. XX ст. — гл. Гіст. лекс., 252) < польск. prostopadły ’перпендыкулярны’. Да просты і падаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
жартаўлі́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан жартаўлівага. Сабастыян стараўся падаць свайму голасу як мага больш адценняў жартаўлівасці. Чорны. // Жартаўлівыя адносіны да каго‑, чаго‑н. Нягледзячы на нешта нялёгкае ў сваёй душы, .. [Джулія] ахвотна паддавалася яго жартаўлівасці. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падава́ць, ‑даю, ‑даеш, ‑дае; ‑даём, ‑даяце; незак.
1. Незак. да пада́ць.
2. Прыгатаваўшы пэўным чынам, прыносіць, ставіць на стол (пра страву). Падаваць рыбу пад соусам.
•••
Падаваць надзеі — выяўляць якія‑н. задаткі, праяўляць здольнасці да чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасігналізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак., што і без дап.
1. Падаць сігнал, прасігналіць.
2. перан. Папярэдзіць, паведаміць аб чым‑н., што адбылося ці можа адбыцца. Недзе ў сэрцы нехта нябачны ўжо прасігналізаваў гэтую радасную вестку. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непаме́рны, ‑ая, ‑ае.
Які не паддаецца вымярэнню; вельмі вялікі, празмерны. Непамернае гора. Непамерны цяжар. □ Раптам самалёт з непамернай вышыні вопрамеццю пачаў падаць на зямлю. Чарот. Вёску падпалілі немцы за супраціўленне сялян цяжкім непамерным падаткам і кантрыбуцыям. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прашэ́нне, ‑я, н.
Уст.
1. Дзеянне паводле дзеясл. прасіць (у 1, 2 знач.).
2. Пісьмовае хадайніцтва аб чым‑н. па афіцыйна ўстаноўленай форме. Падаць прашэнне. □ Назаўтра напісаў Лабановіч прашэнне аб перамяшчэнні і стаў збірацца ў дарогу. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыхарашы́ць, ‑рашу, ‑рошыш, ‑рошыць; зак., каго-што.
Разм.
1. Зрабіць больш прыгожым, надаць прыгажэйшы выгляд. Прыхарашыць горад к святу.
2. перан. Падаць, паказаць у больш прыгожым, цікавым выглядзе, чым у сапраўднасці. Прыхарашыць героя. Прыхарашыць праўду. Прыхарашыць падзеі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Крапа́ць 1 ’падаць дробнымі кроплямі, пырскаць, пакрываць крапінамі’ (ТСБМ, ТС, Сл. паўн.-зах.). Да крапіць 1 (гл.).
Крапа́ць 2 ’начыняць, фаршыраваць’ (Сл. паўн.-зах., Малч., Шн., Нар. сл.). Ці не да корпацца (гл.)?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
самастрахо́ўшчык, ‑а, м.
Разм. Той, хто праяўляе празмерную асцярожнасць у чым‑н., каб застрахаваць сваю асобу ад адказнасці за непажаданы вынік. [Гарлахвацкі:] Каб я быў такі самастрахоўшчык, як іншыя, дык мог бы прапанаваць вам [Чарнавусу] падаць заяву аб уходзе. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)