паме́шчыцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да памешчыка, належыць яму. Памешчыцкая гаспадарка. Памешчыцкая зямля. □ Зрэдку праносіліся памешчыцкія карэты, запрэжаныя ў тройкі або чацвёркі стаенных коней. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пянчу́к, пенчука, м.
Невялікі пень. На невысокім пенчуку пры агеньчыку сядзеў чалавек у шэрай суконнай світцы. Якімовіч. Глядзіш — то там, то тут свежы нізкі пянчук. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ура́жлівасць, ‑і, ж.
Уласцівасць уражлівага; здольнасць лёгка ўспрымаць уражанні. Радасная ўхмылка Наталлі развеяла .. уражлівасць [Рыгора]. Гартны. [Падпалкоўнік:] — Трэба ведаць салдат, пабываўшых на фронце. У іх павышаная ўражлівасць. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыспа́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прыстаць.
2. у знач. прым. Са слядамі сну. Празрыстасць бліскучага сонца і яркая зелень.. асляпілі Зосіны прыспаныя вочы. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упапяро́к, прысл. і прыназ.
Тое, што і упоперак. Вось шырокае палатно ніў. Як вокам акінуць, цягнуцца яны далёка к лесу, за ўзгорак. Глядзець упапярок — зліты, суцэльны. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упо́дбежкі, прысл.
Абл. Подбегам. Убачыўшы Тэклю, .. [Алёшка] ўподбежкі кінуўся да калодзежа з усмешкай бесклапотнага і вясёлага хлапца. Краўчанка. Дзяўчына завярнула назад і ўподбежкі стала ўцякаць ад Рыгора. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
булён, ‑у, м.
1. Нічым не запраўлены мясны адвар. [Гаспадыня:] — Вы будзеце есці курыны булён? Гартны.
2. Бульбяны суп, засквараны салам. Дзед Лукаш чысціў бульбу — збіраўся варыць булён. Якімовіч.
[Фр. bouillon.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вянча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго.
1. Выконваць царкоўны абрад шлюбу. Вянчаць маладых.
2. Завяршаць што‑н., знаходзіцца зверху чаго‑н. Лес каміноў вянчаў пяціпавярховыя гмахі будынкаў... Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
галадра́нец, ‑нца, м.
Разм. пагард. Бядняк, абадранец. Хто ж Рыгор з сябе? Лапатнік, балагол, галадранец. Гартны. Паўліна Сямёнаўна таксама ціха адказала. — Галадранцы, ды яшчэ, можа, астрожнікамі будуць! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зарагата́ць, ‑гачу, ‑гочаш, ‑гоча; зак.
Пачаць рагатаць. // Азвацца рогатам; прарагатаць. Ён уголас зарагатаў, пасля раптам стрымаўся. Гартны. — Ха — ха — ха! — Зарагатала раптам Надзя, потым кінулася на ложак. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)