паўста́нец, ‑нца, м.
Удзельнік паўстання. Праз пяць-дзесяць хвілін атрад паўстанцаў, чалавек сорак, быў у поўным баявым парадку... Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бунтаўшчы́к, ‑а. м.
Удзельнік бунту 1, бунтар. [Казацкі афіцэр:] — Крамольнікі! Бунтаўшчыкі! Для вас ужо царскія законы — не законы?! Сваволіць? Бунтаваць? Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэманстра́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Удзельнік дэманстрацыі (у 1 знач.). Усё было спынена рухам дэманстрантаў — трамваі, аўтобусы, таксі. Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэйдаві́к, ‑а, м.
Удзельнік рэйду 2. Дзяўчаты перакладваюць у прыполе клубкі і папраўляюць хусткі. Рэйдавікі прысядаюць да іх. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Талача́нін ’удзельнік талакі — калектыўнай дапамогі’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр., Тур.), талачані́н ’тс’ (Шымк. Собр., Касп.). Сюды ж талача́нка ’ўдзельніца талакі’ (Нас., Шымк. Собр.), талача́нік ’удзельнік талакі’ (Сл. ПЗБ), талача́не ’ўдзельнікі талакі’ (Касп.). Яшчэ Шымкевіч параўноўваў са славен. tlazhanin ’работнік’ (Шымк. Собр.), сучаснае tlačan ’прыгонны’, tlačanka ’прыгонная, нявольніца’, tłoczanie ’ўдзельнікі талакі’, што ад *tolka (гл. талака) з суф. ‑ěninъ/‑janinъ і ‑ěne/‑jane, параўн. Трубачоў, Этимология–1980, 11 і наст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Партнёр ’удзельнік якой-небудзь гульні, размовы і пад.’ (ТСБМ). З рус. партнёр ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 78) < франц. partenaire, англ. partner (Гараеў, 449; Фасмер, 3, 210).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мяце́жнік, ‑а, м.
Удзельнік мяцяжу. Няспынна, Цеснаю сцяною Мяцежнікі ідуць да гор; Шахцёры мужнасцю адною Трымаюць іх круты напор. Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дуэля́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Удзельнік дуэлі // Ахвотнік да дуэлей. Выпівоха і дуэлянт, [фон Мантэйфель] не раз трапляў у непрыемныя гісторыі. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гайдама́к, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Украінскі казак 17 і 18 стст., удзельнік народнавызваленчай барацьбы супраць польскіх памешчыкаў.
2. Салдат нацыяналістычных атрадаў у час грамадзянскай вайны ва Украіне ў 1918—1920 гг.
|| прым. гайдама́цкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бітл, ‑а, м.
Удзельнік папулярнага ў свой час у Англіі маладзейшага вакальна-інструментальнага ансамбля. // Пра маладога чалавека, які пераймае манеры бітла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)