камандзі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Начальнік вайсковай часці, падраздзялення, ваеннага судна.

К. палка.

К. крэйсера.

2. Пра таго, хто любіць камандаваць, аддаваць загады (разм.).

Развялося тут камандзіраў!

|| прым. камандзі́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падмахну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што (разм.).

Падпісаць, паставіць свой подпіс пад чым-н. спехам ці не чытаючы таго, што падпісваеш.

П. загад.

|| незак. падма́хваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чысцёха, -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -цёсе, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -цёх (разм.).

Пра таго, хто вельмі любіць чысціню і імкнецца да чысціні.

Жонка мая вялікая ч.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пабо́чны, -ая, -ае.

1. Які існуе побач з галоўным, асноўным, другарадным.

П. тыпаж у п’есе.

2. Не свой, які не належыць да дадзенага грамадства, установы, сям’і і пад.

Пабочным (наз.) уваход забаронены.

3. Які не мае непасрэдных адносін да чаго-н.

Пабочныя меркаванні.

4. Народжаны без шлюбу (уст.).

П. сын.

Пабочнае слова або пабочны сказ — у граматыцы: інтанацыйна адасобленае слова ці сказ унутры другога сказа, якія выражаюць розныя віды адносін таго, хто гаворыць, да таго, пра што ён гаворыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заво́чны, -ая, -ае.

1. Які адбываецца пры адсутнасці таго, хто мае дачыненне да справы.

Завочнае знаёмства.

2. Звязаны з навучаннем без пастаяннага наведвання лекцый, шляхам самастойнага вывучэння прадметаў.

Завочнае аддзяленне педагагічнага ўніверсітэта.

Завочнае навучанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

і́дал, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Статуя бажаства, якому пакланяюцца.

2. перан. Пра таго, каго горача любяць, хто з’яўляецца прадметам нізкапаклонства.

3. Нягоднік (разм., лаянк.).

Гэты і. высадзіў шыбу.

|| прым. і́дальскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сапраўды́, прысл.

1. Ужыв. для падкрэслівання праўдзівасці таго, што адбываецца на самай справе.

Я с. адчуваю сябе не вельмі.

2. у знач. пабочн. сл. Так, на самай справе.

С., чаму б не паглядзець фільм?

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прэзу́мпцыя, -і, ж. (кніжн.).

Меркаванне, якое лічыцца правільным, пакуль не даказана адваротнае.

П. невінаватасці (у крымінальным праве: становішча, паводле якога чалавек лічыцца невінаватым да таго часу, пакуль яго віна не даказана ў законным парадку).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

анфа́с, прысл.

Тварам да таго, хто глядзіць.

[Фр. en face.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тага- (таго) — ненаціскны элемент складаных слоў тагабо́чны ’які жыве на тым баку’, тагаго́дні ’мінулагодні’, тагаро́чны ’тс’ (Нас.), тагасве́тны ’незямны, пасмяротны’, тагача́сны ’які існаваў у мінулым’ (ТСБМ), тагоча́сны ’тадышні’ (Ласт., Бяльк.). Да той (гл.), на базе спалучэнняў з таго боку, з таго свету, з таго року і пад., параўн. таго‑часу ’зараз жа’ (Нас.). Гл. таго.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)