Вярча́льны ’які верціцца’ (КТС). Калька з рус. мовы, утвораная з дапамогай бел. кораня і афікса (Крукоўскі, Уплыў, 120–121).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перагаво́рка ’плётка’ (Сцяшк. Сл.) — калька з польск. przegadka < przegadać ’разводзіць плёткі’. Да пера- і гавары́ць (гл.), параўн. абгаворваць ’пляткарыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Прэ́кста ’перахрышчаны з яўрэяў’ (Нас.). Дэрыват ад ксціць (гл.) з узнаўленнем этымалагічнага зычнага ў корані. Калька польск. przechrzta ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Траекро́тна, траякро́тна ’тройчы, трыкроць, трыкротна’ (Адм.) — калька з польск. trzykrotnie ’тс’. Траякра́тна ’тс’ (там жа) — з рус. трёхкратно ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адкі́нуцца ’адмовіцца’ (Некр.). Магчыма, калька з польск. odrzucić, тады зваротная форма пад уплывам адмовіцца. Параўн. польск. zarzut і бел. закід.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Выкрада́льнік (БРС). Да выкрадаць (гл. красці); структурная калька рус. похити́тель або самастойнае ўтварэнне па тыпу выкрывальнік, злучальнік і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Падкула́чнік ’селянін, які дзейнічаў у інтарэсах кулака’. Да кулак 2 (гл.). Калька (або запазычанне) з рус. подкула́чник (Крукоўскі, Уплыў, III).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разго́йшыць ’растраціць’ (дзятл., люб., ганц., Сл. ПЗБ). Экспрэсіўнае ўтварэнне на базе го́йсаць ’бегаць’ (гл.). Параўн. літ. išgaišìnti ’растраціць’ (няпоўная калька?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Роўнадзе́ньне ’раўнадзенства’ (Байк. і Некр.) — неалагізм, утвораны накшталт польск. równonoc ’тс’, а суфікс з канчаткам — калька з адпаведнага рус. ‑ствие.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трысве́чнік ‘падсвечнік для трох свечак’ (Ласт., Адм.), трысве́чнік ‘тс’ (Некр. і Байк.). Калька грэч. τριχ ήριον ‘тс’, гл. трыкір ‘тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)