крэн, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Нахіл набок (судна, самалёта).

Даць к.

2. перан. Змяненне напрамку дзейнасці, паварот да іншых задач.

К. у бок павышэння якасці прадукцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

здра́да, -ы, М -дзе, мн. -ы, здрад, ж.

1. Здрадніцтва інтарэсам радзімы, пераход на бок ворага.

З. радзіме.

2. Парушэнне вернасці каму-, чаму-н.

З. сябру.

З. ідэалам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эска́рп, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Супрацьтанкавая перашкода ў выглядзе спадзістай сценкі на схілах мясцовасці, звернутая ў бок праціўніка.

|| прым. эска́рпавы, -ая, -ае і эска́рпны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абвінава́чанне, -я, н.

1. Прызнанне каго-н. вінаватым у чым-н.

Зняць а.

Судзіць па абвінавачанні ў крадзяжы.

2. Той бок у судовым працэсе, які абвінавачвае (спец.).

Сведкі абвінавачання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стапта́ць, стапчу́, сто́пчаш, сто́пча; стапчы́; стапта́ны; зак.

1. гл. таптаць.

2. што. Доўга носячы, знасіць або скрывіць на адзін бок (пра абутак).

С. боты.

|| незак. сто́птваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ры́скаць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ае; незак. (спец.).

Пра судна: ухіляцца ад курсу то ў адзін, то ў другі бок.

|| наз. рыск, -у, м. і ры́сканне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бакбо́рт, ‑а, М ‑рце, м.

Правы бок судна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Перабэ́чыцца ’схіліцца на бок’, перабэчыць ’схіліць на бок, наставіць (напр., жывот)’ (Скарбы). Да пера- і бок (гл.), параўн. чаргаванне крок/крэч ’крык’ і пад., паралельнае да польск. дыял. znewu ’znowu’, depire ’dopiero’ (Клемянсевіч. Gr., 96).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Найліхоўніцу ’навыварат’ (шчуч., Сцяшк. Сл.). Ад незафіксаванага *ліхоўніца, што магло быць утворана шляхам семантычнай кандэнсацыі з устойлівага словазлучэння ліхі бок (ліхая старана) ’левы бок матэрыі і пад.’, проціпастаўленага ўстойліваму словазлучэнню добры бок ’правы бок’, параўн. надобрыцу ’на правы бок’ (гл.); апошняе магло стаць узорам для ўтварэння слова і без стадыі семантычнай кандэнсацыі. Я пасля прыназоўніка (= прыстаўкі) на з’явілася, магчыма, на марфемным шве ў выніку універбацыі (= зрашчэння) прыназоўнікавага словазлучэння (як кампенсацыя знікаючай паўзы?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гайда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і го́йдацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.

Рытмічна хістацца з боку ў бок або зверху ўніз.

Г. на хвалях.

|| аднакр. гайдану́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)