Дзяржаўныя прэміі СССР 1/30, 32, 33, 34, 37, 43, 103, 146, 170, 172, 176, 237, 239, 254, 257, 260, 282, 283, 300, 304, 321, 330, 332, 334, 335, 346, 350, 351, 352, 407, 411, 412, 435, 483, 503, 508, 530, 544, 613; 2/11, 27, 33, 34, 53, 54, 56, 70, 77, 85, 89, 123, 128, 142, 155, 172, 186, 195, 200, 202, 209, 237, 247, 253, 274, 280, 301, 309, 311, 393, 397, 405, 412, 464, 477, 491, 493, 499, 505, 536, 538, 556, 585, 595, 597, 613, 616, 621; 3/8, 9, 10, 31, 32, 34, 36, 89, 91, 92, 99, 134, 153, 179, 268, 272, 284, 298, 303, 305, 319, 328, 341, 376, 382, 419, 434, 435, 479, 483, 501, 507, 513, 514, 518, 522, 532, 576, 577; 4/54, 60, 93, 123, 126, 127, 144, 158, 165, 179, 180, 182, 202, 203, 216, 234—235, 237, 267, 297, 300, 308, 311, 341, 385, 386, 399, 405, 408, 414, 422, 434, 464, 476, 478, 502, 527, 528, 569; 5/12, 24, 28, 38, 45, 56, 65, 69, 77, 135, 153, 154, 183, 184, 192, 195, 204, 209, 211, 212, 213, 214, 233, 246, 281, 380, 385, 403, 404, 406, 412, 420, 423, 434, 438, 446, 453, 460, 479, 487, 503, 521, 522, 525, 543, 545, 547, 552, 556, 557, 563, 592, 595, 613; 6/6, 41, 49, 50, 52, 61, 76, 80, 81, 88, 95, 138, 164, 176, 177, 182, 194, 195, 201, 217, 220—221, 235, 253, 254, 255, 260, 272, 277, 278, 279, 282, 284, 286, 287, 288, 301, 335, 377, 396, 421, 436, 437, 449, 455, 471, 483, 532, 543, 549, 589, 591, 596, 613, 614; 7/14, 19, 47, 53, 60, 74, 96, 105, 134, 136, 190, 199, 205, 239, 254, 261, 264, 267, 269, 270, 271, 298, 313, 317, 324, 342, 372, 439, 479, 486, 487, 488, 509, 511, 518, 519, 520, 522, 533, 550, 551, 554, 565, 582, 594; 8/27, 33, 67, 84, 85, 88, 92, 304, 313, 314, 328, 331, 334, 361, 380, 392, 396, 435, 437, 446, 453, 463, 465, 483, 490, 513, 543, 554, 577, 609, 613, 625, 646, 658, 659, 660, 663; 9/15, 19, 41, 75, 77, 124, 128, 129, 137—138, 142, 144, 149, 150, 152, 162, 167, 194, 202, 209, 213, 219, 224, 231, 248, 314, 317, 322, 325, 328, 346, 355, 366, 369, 377, 440, 445, 476, 493, 516, 527, 542, 543, 597, 611, 613, 615, 619, 626; 10/15, 86, 95, 105, 113, 126, 145, 147, 149, 153, 160, 172, 173, 178, 179, 180, 183, 208, 209, 216, 219, 220, 224, 227, 232, 233, 241, 250, 251, 257, 265, 268, 270, 279, 286, 326, 328, 332, 347, 353, 356, 365, 414, 422, 461, 462, 477, 496, 526, 528, 529, 533, 552, 554, 571, 610, 612, 623, 642, 644; 11/13, 26, 45, 48, 50, 54, 65, 66, 84, 86, 90, 95, 110, 114, 118, 136, 140, 166, 170, 171, 177, 180, 189, 233, 241, 254, 257, 280, 283, 284, 289, 292, 293, 303, 340, 343, 347, 360, 371, 378, 379, 382, 389, 395, 399, 406, 455, 471, 473, 509, 511, 512, 517, 520, 531, 532, 533, 543, 546, 563, 574, 581, 588, 591, 593, 596, 603, 607, 610, 611, 618, 622, 624, 631, 634, 638, 641, 643, 645, 646; 12/293, 294, 295, 296, 299, 452, 457, 566, 567, 569, 577, 580, 584, 585, 601, 622, 625, 637, 639, 640, 648

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Міжнародныя Ленінскія прэміі «За ўмацаванне міру паміж народамі» 1/252, 267, 289, 334, 406, 544, 547; 2/32, 308, 329, 360, 488, 601; 3/99, 480, 509; 4/183, 213, 243, 249; 5/7, 41, 180, 277, 441, 453, 499, 513, 549; 6/129, 331, 438, 621; 7/183, 378, 519, 547, 566; 8/306, 433, 494, 613; 9/144, 310, 450, 510; 10/120, 156, 269, 275, 354; 11/98—99, 118, 181, 473, 578

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Штэрн К. (лаўрэат Міжнар. прэміі міру) 7/184

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Фішэр А. (Лаўрэат Міжнар. Лен. прэміі) 7/183

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ЗГУРЫ́ДЫ Аляксандр Міхайлавіч

(н. 23.2.1904, г. Саратаў, Расія),

кінарэжысёр, сцэнарыст. Нар. арт. СССР (1969), Герой Сац. Працы (1990). З 1932 рэжысёр «Саюзтэхфільма», потым «Мастэхфільма» («Цэнтрнавукфільм»). Праф. Усесаюзнага дзярж. ін-та кінематаграфістаў (э 1966). Многія навук.-папулярныя фільмы заснаваны на навук. назіраннях за прыродай і пабудаваны ў форме аповесцей, казак: «У пясках Сярэдняй Азіі» (1943), «Лясная быль» (1950), «У льдах акіяна» (1953), «Сцежкай джунгляў» (1959), «Зачараваныя астравы» (1965), «Лясная сімфонія» (1967), «Здаравяка» (1982, разам з М.Клдыяшвілі) і інш. Дзярж. прэміі СССР 1941, 1946, 1950, Дзярж. прэмія Расіі 1969. Прэміі Міжнар. кінафестываляў у Венецыі (1946, 1962, 1965), Карлавых Варах (1950) і інш.

т. 7, с. 46

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АМЕРЫКА́НСКАЯ АКАДЭ́МІЯ КІНЕМАТАГРАФІ́ЧНЫХ МАСТА́ЦТВАЎ І НАВУ́К

(Academy of Motion Picture Arts and Sciences; АМПАС),

Амерыканская кінаакадэмія, грамадская арг-цыя ў ЗША Засн. ў 1927 у Галівудзе. Займаецца праблемамі павышэння адукацыйнага, прафес. і тэхн. ўзроўню амер. кінематаграфіі. Аб’ядноўвае больш за 4 тыс. членаў. Мае 12 секцый (рэжысёрская, акцёрскага мастацтва, сцэнарная, кампазітарская, прадзюсерская і інш.). Вядзе інфармацыйную (3 разы на год выдае каталогі бягучай амер. кінапрадукцыі, даведнікі) і лекцыйную работу, дапамагае маладым кінематаграфістам. З 1929 штогод прысуджае прэміі «Оскар» амер. (іншы раз англ.) фільмам за дасягненні ў 26 асобных галінах кінематографа (па 26 намінацыях), а таксама за лепшы замежны фільм года. Прысуджаюцца спец. прэміі «Оскар» за ўклад у кінамастацтва ў цэлым. З 1973 арганізуе конкурсы студэнцкіх фільмаў.

т. 1, с. 314

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГО́ЛУБ Леў Уладзіміравіч

(29.9.1904, г. Днепрапятроўск, Украіна — 26.5.1994),

бел. кінарэжысёр. Нар. арт. Беларусі (1964). Скончыў Дзярж. тэхнікум кінематаграфіі ў Маскве (1928). У 1939—79 на кінастудыі «Беларусьфільм». Ствараў маст. фільмы для дзяцей і юнацтва: «Дзяўчынка шукае бацьку» (1959; прэміі Усесаюзнага кінафестывалю, міжнар. кінафестываляў ў Мар-дэль-Плата, «Залатая пласцінка» і дыплом у Вічэнца), «Анюціна дарога» (1968), «Паланэз Агінскага» (1971; за ўсе тры Дзярж. прэмія Беларусі 1972). Лаўрэат прэміі Ленінскага камсамола Беларусі 1968 за фільмы «Дзяўчынка шукае бацьку», «Анюціна дарога», «Дзеці партызана» (1954, з М.Фігуроўскім), «Міколка-паравоз» (1957) і «Вуліца малодшага сына» (1962). Зняў стужкі «Пушчык едзе ў Прагу» (1965) і «Маленькі сяржант» (1977) (з кінастудыяй «Барандаўфільм», Чэхаславакія). Фільмы Голуба вызначаюцца веданнем дзіцячай псіхалогіі, уменнем раскрыць маст. здольнасці юных выканаўцаў.

т. 5, с. 325

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ДАНГ ТХАЙ ШОН

(Dang Thai Son; н. 1958),

в’етнамскі піяніст. Нар. арт. В’етнама (1984). Музыцы вучыўся ў маці, вядомай піяністкі, потым у Маскоўскай кансерваторыі. Гастраліруе. Вытанчанасць і філіграннасць выканальніцкай манеры, «адэкватнасць» трактоўкі (асабліва твораў Ф.Шапэна) вылучылі яго як аднаго з лепшых піяністаў свету. Лаўрэат 1-й прэміі Міжнар. конкурсу піяністаў імя Ф.Шапэна (Варшава, 1980).

т. 6, с. 36

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

КУ́УЗІК (Kuusik) Ційт

(Дзітрых; 11.9.1911, г. Пярну Эстонія — 15.8.1990),

эстонскі спявак (барытон), педагог. Нар. арт. СССР (1954). Скончыў Талінскую кансерваторыю (1938). Да 1940 саліст Венскай оперы. У 1944—88 (з перапынкам) саліст т-ра оперы і балета «Эстонія» (Талін). З 1940 выкладаў у Талінскай кансерваторыі (з 1947 праф). Валодаў голасам вял. дыяпазону з багатай тэмбравай афарбоўкай. Выконваў партыі высокага баса і лірычнага барытона: Раю і Вамба («Пясняр свабоды» і «Агні помсты» Э.Капа), Яўген Анегін (аднайм. опера П.Чайкоўскага), Дэман («Дэман» А.Рубінштэйна), Князь Ігар (аднайм. опера А.Барадзіна), Барыс Гадуноў (аднайм. опера М.Мусаргскага), Фігара («Севільскі цырульнік» Дж. Расіні), Рыгалета, Жэрмон («Рыгалета», «Травіята» Дж. Вердзі), Мефістофель («Фауст» Ш.Гуно). 1-я прэмія Міжнар. конкурсу вакалістаў у Вене (1938). Сярод вучняў Г.Отс. Дзярж. прэміі Эстоніі 1949, 1959, 1967. Дзярж. прэміі СССР 1950, 1952.

т. 9, с. 60

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГЕ́ЛЕРТ (Gellert) Эндрэ

(1.10.1914, Будапешт — 1.3.1960),

венгерскі рэжысёр. Нар. арт. Венгрыі (1954). Праф. (1946) Тэатр, ін-та. Скончыў Тэатр. акадэмію (1935). У 1945—60 вядучы рэжысёр Нац. т-ра. Заснавальнік венг. рэаліст. школы рэжысуры, паслядоўнік К.С.Станіслаўскага. Сярод пастановак: «Панскае баляванне» Ж.Морыца (1948), «Трагедыя чалавека» І.Мадача (1955), «Рэвізор» М.Гогаля (1951), «Дзядзька Ваня» А.Чэхава (1952). Прэміі імя Л.Кошута 1950, 1953.

т. 5, с. 139

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)