нос м.

1. анат. Nse f -, -n;

арлі́ны нос dlernase f;

гавары́ць у нос durch die Nse sprchen*; näseln;

2. (дзюба ў птушкі) Schnbel m -s, Schnäbel;

3. (карабля, самалёта і г. д.) Bug m -(e)s, Büge;

пакі́нуць каго-н. з носам разм. j-n übertö́lpeln, prllen vt, zum Nrren hlten*;

заста́цца з носам разм. das Nchsehen hben, leer usgehen*, nverrichteter Dnge bziehen*;

паве́сіць нос (на кві́нту) разм. den Kopf hängen lssen*;

вадзі́ць за нос каго-н. разм. an der Nse hermführen; nsführen неаддз. vt;

задзіра́ць нос разм. die Nse hoch trgen*; hchnäsig sein;

не ба́чыць дале́й за сво́й нос разм. nichts ußer der igenen Nsenspitze shen*;

трыма́ць нос па ве́тры den Mntel nach dem Wnde hängen;

з-пад са́мага носа vor der Nse weg;

з носа pro Nse, pro Persn;

носа не пака́зваць sich nicht shen lssen*;

пхаць [ты́каць] нос у што-н. sine Nse in etw. stcken, sich in etw. inmischen;

ты́цнуць носам каго-н. у што-н. разм. j-n mit der Nse auf etw. (A) stßen* [drücken];

падце́рці нос каму-н. j-n übertrmpfen, j-n usstechen*;

то́ркаць носам innicken vi

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ву́ха (мн. ву́шы) І н. Ohr n -(e)s, -en;

запале́нне сярэ́дняга ву́ха мед. Mttelohrentzündung f -;

шум у вуша́х hrensausen n -s;

быць тугі́м на ву́ха schwrhörig sein;

гавары́ць на ву́ха ins Ohr sgen;

даць у ву́ха груб. ine hrfeige geben*, j-m ine (hernter)huen* [klben];

ён глухі́ на адно́ ву́ха er ist auf inem Ohr taub;

слу́хаць кра́ем ву́ха разм. mit hlbem Ohr hören;

не ба́чыць як сваі́х вушэ́й nie zu shen bekmmen*;

прапусці́ць мі́ма вушэй nicht bechten; nicht hnhören (што-н. auf A);

заткну́ць ву́шы sich (D) die hren zstopfen;

пракрыча́ць ву́шы каму-н. j-m etw. tusendmal sgen; j-m in den hren legen*;

рэ́заць ву́ха den hren whtun*;

ву́шы вя́нуць ад гэ́тага разм. es ist kelhaft, das nzuhören;

па ву́шы разм. bis über die [bide] hren;

ён і ву́хам не вядзе́ разм. er schert sich nicht darm; er macht sich nichts darus; er lässt sich darüber kine gruen Hare wchsen;

трыма́ць ву́ха во́стра die hren sptzen, ufpassen vi;

разве́сіць ву́шы die hren ufsperren;

у адно́ ву́ха ўвахо́дзіць, з друго́га выхо́дзіць zu inem Ohr herin und zum nderen (weder) hinus;

слу́хаць ва ўсе ву́шы ganz Ohr sein

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

галава́ ж.

1. Kopf m -(e)s, Köpfe, Haupt n -(e)s, Häupter;

з галавы́ да ног [пя́так] von Kopf bis Fuß, vom Schitel bis zur Shle;

зме́раць з галавы́ да ног von ben bis nten mstern;

2. (кіраўнік) Führer m -s, -, Chef [ʃɛf] m -s, -s, berhaupt n -(e)s, -häupter;

3. (пра жывёл) Stück n -(e)s, -e;

пяць гало́ў аве́чак fünf Schfe;

4. (пярэдняя частка чаго-н.) vrderer Teil;

галава́ кало́ны вайск. Kolnnenspitze f -, -n;

у мяне́ гэ́тага і ў галаве́ не было́! ich habe überhupt nicht darn gedcht!;

спі́хваць з хво́рай галавы́ на здаро́вую die Schuld auf inen nderen scheben* [bwälzen];

не ве́шай галавы́ lass den Kopf nicht hängen, Kopf hoch;

вы́кінуць з галавы́ sich (D) aus dem Kopf schlgen*;

гэ́та ў мяне́ вы́лецела [вы́скачыла] з галавы́ das ist mir entfllen, darn habe ich nicht mehr gedcht;

гэ́та не выхо́дзіць у мяне́ з галавы́ das geht mir nicht aus dem Sinn;

у мяне́ ў галаве́ закружы́лася mir wurde schwnd(e)lig;

дуры́ць галаву́ каму-н. j-m auf die Nrven gehen*; belästigen vt;

на сваю́ галаву́ zum igenen Schden;

адка́зваць галаво́ю voll verntwortlich sein (за што-н. für A);

як снег на галаву́ wie (ein Blitz) aus hiterem Hmmel;

ён чалаве́к з галаво́й er hat inen klgen Kopf

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Wlle

m -ns, -n рэдка pl во́ля

Mnschen gten ~ns — лю́дзі до́брай во́лі

es war dein igener ~ — ты сам хаце́ў гэ́тага

er soll sinen ~n hben — няха́й бу́дзе так, як ён хо́ча

j-m sinen [den] ~ tun* — вы́канаць чыё-н. жада́нне; зрабі́ць так, як хто-н. хо́ча

sinen ltzten ~n tun* — вы́казаць сваю́ апо́шнюю во́лю, скла́сці завяшча́нне

sinen ~n drchsetzen — настая́ць на сваі́м

j-m sinen [llen] ~n lssen* — даць каму́-н. магчы́масць дзе́йнічаць так, як ён хо́ча

beim bsten ~n — пры ўсі́м жада́нні

es steht in sinem ~n — гэ́та зале́жыць ад яго́

etw. mit ~n tun* — зрабі́ць што-н. наўмы́сна

j-m zu ~n sein — быць пако́рлівым чыёй-н. во́лі; быць гато́вым вы́канаць чыю́-н. во́лю

er ist voll gten ~ns — у яго́ мно́га [по́ўна] до́брых наме́раў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Sptze

I

f -, -n вастрыё; ко́нчык; шпіль

2) вяршы́ня (гары); вершалі́на (дрэва)

3) но́сік (чаравіка)

4) галава́ (калоны)

5)

die ~n der Gesllschaft — вяршкі́ грама́дства

an der ~ des States sthen* — стая́ць на чале́ дзяржа́вы

j-n an die ~ stllen — паста́віць каго́-н. на чале́

an die ~ siner Bemühungen stllen — імкну́цца зрабі́ць што-н. у пе́ршую чаргу́

die ~ der Produktin hlten* — трыма́ць рэко́ры́ па вытво́рчасці чаго́-н.

6)

j-m die ~ beten* — дава́ць адпо́р, ака́зваць супраціўле́нне каму́-н.

iner Sche (D) die ~ bbrechen* — абясшко́дзіць што-н., пазба́віць спра́ву вастрыні́

auf die ~ triben* — даве́сці што-н. да кра́йнасці

ine Sche auf die ~ stllen — паста́віць што-н. дагары́ нага́мі

7)

frie ~n — с.-г. звышпла́навыя праду́кты, лі́шкі

II

f -, -n кару́нкі

~n klöppeln — пле́сці [вяза́ць] кару́нкі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Znge

f -, -n

1) анат. язы́к

mit der ~ nstoßen* — шапялцвіць

sich (D) in die ~ bißen* — прыкусі́ць язы́к (тс. перан.)

j-m die ~ lösen — развяза́ць язы́к каму́-н.

siner ~ frien Lauf lssen* — распусці́ць язы́к

j-m das Wort von der ~ nhmen* — прадугада́ць, вы́значыць напе́рад чыю́-н. ду́мку

es brennt ihm auf der ~ — у яго́ язы́к свярбі́ць (паведаміць што-н.)

das Wort schwebt mir auf der ~, ich hbe das Wort auf der ~ — у мяне́ сло́ва кру́ціцца на языку́

mir hängt die ~ zum Hlse herus — я паміра́ю ад сма́гі

2) язы́к (як характарыстыка ўласцівасцей чалавека)

ine böse ~ hben — быць злым на язы́к

3) язычо́к (чаравіка, трубы аргана)

4) тэх. спускавы́ кручо́к, ла́пка

5) стрэ́лка (вагаў)

◊ das Herz auf der ~ trgen* — быць шчы́рым [адкры́тым]

sich (D) die ~ verbrnnen* — прагавары́цца, збалбатну́ць лі́шняе

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

уда́р м.

1. (чым-н.) Schlag m -(e)s, Schläge, Hieb m -(e)s, -e; Streich m -(e)s, -e; Klaps m -es, -e (далонню); Stoß m -es, Stöße, nstoß m, nprall m -(e)s, -e (сутыкненне, штуршок);

адны́м уда́рам mit inem Schlag;

нане́сці ўда́р inen Stoß [Schlag, Hieb, Stich] verstzen;

нане́сці выраша́льны ўда́р den entschidenden Stoß führen;

ста́віць пад уда́р in Gefhr brngen*, gefährden vt;

быць пад уда́рам in Gefhr schwben [sein];

адбі́ць уда́р inen Schlag [Stoß, Hieb, Stich] bwehren [pareren];

уда́р гро́му Dnnerschlag m;

сі́ла ўда́ру Stßkraft f -, -kräfte;

уда́р у спі́ну перан. ein Dlchstoß (in den Rücken);

нане́сці каму-н. уда́р у спі́ну j-m in den Rücken fllen*;

смяро́тны ўда́р тс. перан. Tdesstoß m;

2. мед. разм. (кровазліццё ў мозг) Schlag m, Schlganfall m -(e)s, -fälle; Apoplexe f -, -x¦en (мед.);

со́нечны ўда́р Snnenstich m -(e)s, -e;

цеплавы́ ўда́р Htzschlag m;

3. спарт. Stoß m, Schlag m;

свабо́дны ўда́р Fristoß m;

вуглавы́ ўда́р ckstoß m, ckball m -(e)s, -bälle;

уда́р спра́ва (тэніс) Vrhandschlag m;

уда́р зле́ва Rückhandschlag m;

штрафны́ ўда́р Strfstoß m;

4. вайск. Schlag m; Stoß m, Vrstoß m, ngriff m -(e)s, -e;

агнявы́ ўда́р Fuerstoß m;

штыхавы́ ўда́р Bajonttangriff m;

гало́ўны ўда́р Huptschlag m, Huptstoß m;

напра́мак гало́ўнага ўда́ру Schwrpunkt m -es, -e (des ngriffs);

збро́я пе́ршага ўда́ру rstschlagswaffe f -, -n;

5. (узрушэнне) Schlag m, nglück n -(e)s, -e, Erschütterung f -, -en;

уда́р лёсу Schcksalsschlag m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

во́ка (мн.

во́чы) н. uge n -s, -n;

раско́сыя во́чы Schltzaugen pl;

до́брыя [дрэ́нныя, ке́пскія] во́чы (пра зрок) gute [schlchte] ugen;

няўзбро́еным во́кам mit blßem uge;

кра́ем во́ка aus den ugenwinkeln;

з во́ка на во́ка nter vier ugen;

трапля́ць [трапля́цца] на во́чы nter die ugen kmmen*;

хоць во́ка вы́калі es ist stckdunkel [stckfinster];

вы́значыць на во́ка nach ugenmaß bestmmen;

як во́кам ахапі́ць sowit das uge reicht;

заплю́шчваць [закрыва́ць] во́чы die ugen schleßen*;

заплю́шчваць во́чы на што-н. ein uge [bide ugen] zdrücken, die ugen vor etw. (D) verschleßen*; fünf gerde sein lssen*;

адкрыва́ць во́чы каму-н. на што-н. j-m über etw. (A) die ugen öffnen;

не пака́зваць вачэ́й sich nicht blcken lssen*;

прагле́дзець усе́ во́чы sich die ugen aus dem Kopf gcken*;

для адво́ду вачэ́й zum Schein;

ва ўсі́х на вача́х vor aller ugen;

сказа́ць у во́чы ins Gescht sgen;

кі́дацца ў во́чы ins uge stchen*;

не ве́рыць сваі́м вача́м sinen ugen nicht truen;

не спуска́ць вачэ́й з каго-н. j-n nicht aus den ugen lassen* [verleren*];

глядзе́ць ва ўсе во́чы ganz uge sein;

глядзе́ць сме́рці ў во́чы dem Tod ins uge schuen;

у яго́ во́чы вы́лезлі на лоб (ад здзіўлення) ihm felen binahe die ugen aus dem Kopf; er war infach platt (разм.);

ісці́ куды́ во́чы павяду́ць der Nse nach gehen*;

прэч з маі́х вачэ́й! geh mir aus den ugen!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

lufen

* vi (s)

1) бе́гаць, бе́гчы

sich ußer tem ~ — зады́хацца ад бе́гу

sich müde ~ — набе́гацца да сто́мы [змо́ру]

j-n ~ lssen* — адпусці́ць каго́-н., даць свабо́ду каму́-н.

2) спарт. бе́гаць

ine Rnde ~ — прабе́гчы круг

Schlttschuh [Schi] ~ — ката́цца на канька́х [лы́жах]

3) тэх. круці́цца, функцыяні́раваць

die Maschne läuft — машы́на працу́е

leer ~ — тэх. працава́ць ухаласту́ю

4) цячы́

das Fass läuft — бо́чка цячл

die Nse läuft — з но́са цячл (ад насмарку)

5) ісці́ (пра фільм)

6) мі- на́ць, праміна́ць

7) мець сі́лу

die kti¦e läuft nbegrenzt — а́кцыя ма́е неабмежава́ны тэ́рмін

8) спяша́ць (пра гадзіннік)

9) перан. прабяга́ць

ein Schuder lief ihm über den Rücken, es lief ihm kalt über den Rücken — у яго́ мура́шкі прабе́глі па спі́не

◊ Gefhr ~ — трапля́ць у небяспе́ку, быць у небяспе́цы

ins Geld ~ — разм. абысці́ся [каштава́ць] задо́рага

lles läuft durcheinnder — усё пераблы́талася

es läuft auf eins hinus — усё зво́дзіцца да аднаго́ i таго́ ж

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Wnd

m -(e)s, -e ве́цер

der ~ hat sich ufgemacht — падняўся ве́цер

der Wind hat sich gelgt — ве́цер сціх [сці́шыўся]

bei ~ und Wtter — у непаго́ду [не́пагадзь]

das Wild hat den Jäger im ~ — дзічы́на чу́е паляўні́чага

mit dem ~ sgeln — перан. плы́сці, куды́ ве́цер дзьме

◊ das ist ~ in sine Sgel — ≅ гэ́та лье ваду́ на яго́ млын

~ wssen*разм. быць у ку́рсе чаго́-н.

den Mntel nach dem ~e hängen — ≅ трыма́ць нос па ве́тры

~ von etw. (D) bekmmen* — разве́даць, праню́хаць што-н.

j-m ~ vrmachen — дуры́ць каму́-н. галаву́

in den ~ rden, Wrte in den ~ struen — кі́даць сло́вы на ве́цер, гавары́ць упусту́ю [дарэ́мна]

etw. in den ~ schlgen* — пакіда́ць што-н. без ува́гі, ігнарава́ць што-н.

viel ~ wgen iner Sche (G) mchen — разм. узня́ць вэ́рхал вако́л чаго́-н.

lasst euch erst mal den ~ um die Nse when! — разм. паспрабу́йце спярша́ са́мі (што зна́чыць жыццё)!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)