Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 8-е выданне (правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

ход

муж. в разн. знач. ход, род. ходу муж.

(шаг, аллюр, ходьба) хада, -ды жен.

(течение событий — ещё) хада, -ды жен.

ход поезда — ход поезда (цягніка)

полным ходом — поўным ходам

два часа ходу — дзве гадзіны хады (ходу)

ход руля ав. — ход руля

по ходу часовой стрелки — па ходу гадзіннікавай стрэлкі

тихий ход — ціхі ход

ход экономического развития — ход эканамічнага развіцця

ход поршня тех. — ход поршня

в ходе борьбы — у ходзе барацьбы

ход мыслей — ход думак

ход событий — ход (хада) падзей

чёрный ход — чорны ход

сделать ход конём шахм. — зрабіць ход канём

ловкий дипломатический ход — спрытны дыпламатычны ход

телега на железном ходу — калёсы на жалезным хаду

гусеничный ход — гусенічны ход

весенний ход рыбы — вясенні ход рыбы

знать все ходы и выходы — ведаць усе хады і выхады

быть в большом ходу — быць у вялікім хаду

на полном ходу — на поўным хаду

пустить в ход — пусціць у ход

дать ход делу — даць ход справе

дела идут полным ходом — справы ідуць поўным ходам

с чёрного хода — з чорнага ходу

на холостом ходу — на халастым хаду

на полный ход — на поўны ход

не давать ходу кому-либо — не даваць ходу каму-небудзь

с ходу — з ходу (з разбегу, не спыняючыся)

хода

спорт. и пр. хада, -ды жен.

ходатай

хадайнік, -ка муж.

ходатайница

уст. хадайніца, -цы жен.

ходатайство

хадайніцтва, -ва ср.

ходатайствовать

несовер. хадайнічаць

ходжа

рел. хаджа, -джы жен.

ходики

разг. ходзікі, -каў ед. нет

ходимость

спец. хадзімасць, -ці жен.

(прочность) трываласць, -ці жен.

ходить

несовер.

1) в разн. знач. хадзіць

ходить по комнате — хадзіць па пакоі

ходить лесом — хадзіць лесам

ходить в разведку — хадзіць у разведку

ходить в театр — хадзіць у тэатр

ходить в сапогах — хадзіць у ботах

часы ходят хорошо — гадзіннік ходзіць добра

эти деньги ходят всюду — гэтыя грошы ходзяць усюды

ходить по грибы — хадзіць у грыбы

ходить с короля (в игре) — хадзіць каралём

ходить на медведя — хадзіць на мядзведзя

2) (ездить) хадзіць, ездзіць

тут часто ходят машины — тут часта ходзяць (ездзяць) машыны

3) (плавать) хадзіць, плаваць

ходить на вёслах — хадзіць (плаваць) на вёслах

4) (ухаживать) даглядаць (каго-што)

ходить за больным — даглядаць хворага

5) (шататься, колебаться) хадзіць, хістацца

пол ходит под ногами — падлога ходзіць (хістаецца) пад нагамі

6) (работать) разг. хадзіць, працаваць, быць

(плавать) плаваць

ходить в плотниках — працаваць (быць) цесляром

ходить на пароходе штурманом — хадзіць (плаваць, працаваць) на параходзе штурманам

ходят слухи — ходзяць чуткі

ходить вокруг да около — хадзіць кругом ды навокала

ходить на голове — хадзіць на галаве

ходить по миру — хадзіць з торбамі, жабраваць

ходить ходуном — хадзіць ходырам

ходить гоголем — хадзіць гогалем

ходить по струнке — хадзіць па струнцы

ходить на задних лапках — хадзіць на задніх лапках