цячы́, 1і 2 ас. не ўжыв., цячэ́; цяку́ць; цёк, цякла́, -ло́; незак.

1. Ліцца струменем, патокам у якім-н. напрамку.

Рака цячэ між гор.

Кроў цячэ з раны.

2. перан. Бесперапынна плаўна гучаць.

Цякуць гукі музыкі.

3. Прапускаць вадкасць у выніку няспраўнасці (праз дзірку, адтуліну і пад.).

Вядро цячэ.

4. перан. Праходзіць, працякаць (пра час).

Цякуць гады.

|| наз. цячэ́нне, -я, н. (да 1 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цячы́

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. цячэ́ цяку́ць
Прошлы час
м. цё́к цяклі́
ж. цякла́
н. цякло́
Дзеепрыслоўе
цяп. час цекучы́

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

цячы́ несов.

1. в разн. знач. течь;

рэ́чка цячэ́ — ре́чка течёт;

кроў цячэ́ з ра́ны — кровь течёт из ра́ны;

гу́кі цяку́ць — зву́ки теку́т;

цячэ́ жыццё — течёт жизнь;

2. (пропускать жидкость) течь, протека́ть;

дах цячэ́ — кры́ша течёт (протека́ет);

слі́нка цячэ́ — слю́нки теку́т;

пад ляжа́чы ка́мень вада́ не цячэ́посл. под лежа́чий ка́мень вода́ не течёт

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цячы́, цячэ; цякуць; пр. цёк, цякла, ‑ло; незак.

1. Ліцца струменямі, патокам; ліцца, струменіцца ў якім‑н. напрамку. Рака цячэ. Слёзы цякуць. Кроў цячэ. □ Цякла тут з лесу невялічка Травой заросшая крынічка. Колас. У тры ручаі, мяшаючыся з густым пылам на твары за дарогу, цяклі з-пад мокрых валасоў рагі поту. Нікановіч. / у безас. ужыв. Са стрэх цякло.

2. Сыпацца, падаць струменьчыкамі (пра сыпкія рэчывы). З-пад ног сухі пясок цячэ Янтарнымі драбінкамі. Хведаровіч. Зерне цякло праз пальцы залатымі крупінкамі. Хадкевіч.

3. перан. Праходзіць, працякаць (пра час). Міналі, цяклі ночы і дні. Сачанка.

4. перан. Праходзіць, адбывацца; ісці сваім парадкам. Доўга гутарка цякла. Гілевіч. // Развівацца ў пэўнай паслядоўнасці. Ветрык ад халодных водаў дзьмуў у твар Данілу, а думкі ўсё роўна цяклі далей. Пестрак. Калі быць — дык мастом Над імклівай вадой, — Каб каханне цякло наша Рэчкай жывой. Куляшоў. Спакойна цякло жыццё. Гурскі. // Бесперапынна плаўна гучаць. І зноў цячэ, цячэ, як рэчка, песня, Плыве ў душу, у сэрца хлапчука. Караткевіч.

5. перан. Ісці, рухацца суцэльным патокам, масай (пра вялікую колькасць людзей). Абуджаюцца вуліцы, цякуць патокі людзей. Гамолка. Цячэ праспект ракой шумлівай... Лойка.

6. Ісці ад чаго‑н., пахнуць; павяваць. Грыбны водар цёк з зямлі. Чорны. Ветры з поўдня на ўсход цякуць. Лявонны.

7. Прапускаць ваду (праз адтуліну, дзірку і пад.); мець цечу. Кацёл цячэ. Боты цякуць.

•••

Слінкі цякуць гл. слінкі.

Цёкам цячы — моцна цячы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цячы́

1. fleßen* vi (s); strömen vi (h, s);

пот цячэ́ der Schwiß rnnt;

у мяне́ слі́нкі цяку́ць das Wsser läuft mir im Mnde zusmmen;

2. перан (праходзіць) rnnen* vi (s); verrnnen* vi (s), verlufen* vi (s); verghen* vi (s); verfleßen* vi (s), verstrichen* vi (s);

час цячэ́ паво́льна die Zeit verrnnt lngsam;

дні цяку́ць за дня́мі es verstricht ein Tag um den nderen;

3. (прапускаць ваду) leck sein, Wsser drchlassen*;

бо́чка цячэ́ das Fass leckt [läuft, ist leck]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

цячы, сцякаць, працякаць, выцякаць, плысці, сплываць, каціцца, бурліць, бруіцца, бруіць, цурчаць, журчаць / у вялікай колькасці: ліцца, ліць / імкліва: біць, біцца, струменіцца, струменіць, свістаць, фантаніраваць / павольна: сачыцца, прасочвацца, цадзіцца, тачыцца; дзюрчаць, цурыцца (разм.); бегчы, збягаць (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

цёк, -у, м.

Цячэнне, плынь.

Цёкам цячы — моцна цячы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зафанта́ніць

‘пачаць цячы, струменіць’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. зафанта́ніць зафанта́няць
Прошлы час
м. зафанта́ніў зафанта́нілі
ж. зафанта́ніла
н. зафанта́ніла
Дзеепрыслоўе
прош. час зафанта́ніўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

цуры́ць

цячы тонкім струменем; ісці, падаць (пра дождж і пад.)’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. цуры́ць цура́ць
Прошлы час
м. цуры́ў цуры́лі
ж. цуры́ла
н. цуры́ла
Дзеепрыслоўе
цяп. час цуручы́

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бруі́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -і́цца; незак.

Цячы, пераліваючыся струменямі (пра ручай, крыніцу і пад.).

Бруіцца празрысты ручай.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)