узніка́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. узніка́ю узніка́ем
2-я ас. узніка́еш узніка́еце
3-я ас. узніка́е узніка́юць
Прошлы час
м. узніка́ў узніка́лі
ж. узніка́ла
н. узніка́ла
Загадны лад
2-я ас. узніка́й узніка́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час узніка́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

узніка́ць несов. возника́ть; появля́ться; явля́ться; происходи́ть; случа́ться; см. узні́кнуць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узніка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да узнікнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узні́кнуць, -ну, -неш, -не; узні́к, -кла; зак.

Пачацца, стварыцца, зарадзіцца.

Узнікла недавер’е.

|| незак. узніка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. узнікне́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узніка́ць, узні́кнуць entstéhen* vi (s), áufkommen* vi (s);

узні́кла сумне́нне Zwéifel kámen mir;

узні́кла пыта́нне die Fráge entstánd [táuchte auf];

у мяне́ ўзні́кла ду́мка ich kam auf den Gedánken, es fiel mir ein; kómmen* vi (s) (ад чаго-н. von D); erwáchsen* vi (s) (aus D);

няшча́сце ўзні́кла праз … das Únheil [Únglück] erwúchs aus … (D);

усё непаразуме́нне ўзні́кла праз то́е, што … das gánze Míssverständnis kam daher, dass …

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

возника́ть несов. узніка́ць, выніка́ць, паўстава́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фе́нікс, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Міфалагічная птушка, якая валодае здольнасцю пры набліжэнні смерці згараць, а потым зноў узнікаць з попелу.

2. Сімвал вечнага абнаўлення.

Узнік, як ф. з попелу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

создава́ться возвр., страд. ствара́цца; (возникать) узніка́ць; (появляться) паяўля́цца, з’яўля́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

выніка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. З’яўляцца, паўставаць.

Слупы вынікалі з-за ўзгоркаў і зноў знікалі.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). З’яўляцца лагічным вынікам, узнікаць з чаго-н.

Як вынікае са сказанага.

|| зак. вы́нікнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

zurückbilden

(sich) аднаўля́цца, узніка́ць нано́ва

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)