Сце́нка

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Сце́нка
Р. Сце́нкі
Д. Сце́нцы
В. Сце́нку
Т. Сце́нкай
Сце́нкаю
М. Сце́нцы

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сце́нка², -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Шырокая мяжа паміж палямі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сце́нка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. сце́нка сце́нкі
Р. сце́нкі сце́нак
Д. сце́нцы сце́нкам
В. сце́нку сце́нкі
Т. сце́нкай
сце́нкаю		 сце́нкамі
М. сце́нцы сце́нках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сце́нка¹, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. гл. сцяна.

2. Бок якога-н. пустога прадмета; абалонка якога-н. унутранага органа, поласці.

С. шафы.

С. страўніка.

3. перан. Шчыльны, самкнуты рад байцоў у кулачнай бойцы.

С. кінулася на сценку.

4. Прадмет мэблі ў выглядзе шырокай на ўсю сцяну шафы са шматлікімі секцыямі разнастайнага прызначэння (разм.).

Старамодная с.

◊

Паставіць да сценкі (разм.) — расстраляць.

Прыперці да сценкі каго (разм.) — сілай прымусіць зрабіць што-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сце́нка уменьш. сцэ́нка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сце́нка I ж., в разн. знач. сте́нка;

с. перагаро́дкі — сте́нка перегоро́дки;

с. тру́бкі — сте́нка тру́бки;

○ гімнасты́чная (шве́дская) с. — спорт. гимнасти́ческая (шве́дская) сте́нка;

◊ прыпе́рці да ~кі — припере́ть к сте́нке;

ста́віць да ~кі — ста́вить к сте́нке;

як у (аб) ~ку гаро́х — как в (об) сте́нку горо́х

сце́нка II ж., обл. широ́кая межа́ (между полями)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сце́нка ​1, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

1. Памянш. да сцяна; тое, што і сцяна. На сценках вялікага пакоя дрыжаў ружовы водсвет пажарышча. Бядуля. Які прастор! Здалёк стаяць Чатыры сценкі бору. Панчанка. У хаце цёмна. Сценкі печкі чырванеюць, і на іх паверхні яркімі зорачкамі ўспыхваюць пылінкі. Каршукоў.

2. Бок якога‑н. пустога прадмета. Сценкі кузава аўтамашыны. □ Дно і сценкі [бочкі] аплылі слізкаю цвіллю. Самуйлёнак. // Абалонка якога‑н. унутранага органа, поласці. Брушная сценка. Сценкі крывяносных сасудаў.

3. перан. Шчыльны, самкнуты рад байцоў у кулачнай бойцы, а таксама сама кулачная бойка. Крыкі рынулі з усіх бакоў. Сценка кінулася на сценку.. Праз пяць хвілін білася ўжо ўся гімназія. Караткевіч.

4. Абл. Мера палатна даўжынёй на сцяну, на якой снавалі пражу. [Марыля:] — Добры быў лянок; палола яго, рвала, слала, а як улежаўся — сушыла, мяла, удваіх з Зоськай нітачку па нітачцы вывелі... па грамніцах кросны паставіла... колькі сценак наткала. Купала.

5. Камплект аднатыпнай мэблі, які размяшчаецца каля сцяны і прызначаецца для адной мэты.

•••

Гімнастычная сценка і (уст.) шведская сценка — гімнастычны снарад у выглядзе дзвюх стоек з папярочнымі перакладзінамі для практыкаванняў.

Прыперці да сценкі гл. прыперці.

Ставіць да сценкі гл. ставіць.

Як у (аб) сценку гарохам — тое, што і як у (аб) сцяну гарохам (гл. сцяна).

сце́нка ​2, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Шырокая мяжа, палявая дарога. Агародамі выйшаў я на сценку, а па ёй на вузкую дарогу, па адзін бок якой буялі кукурузныя кіяхі, а па другі густа стаяла вільготнае жыта. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сце́нка ж

1. Wand f -, Wände;

2. (бок чаго-н) Wand f; Wándung f -, -en (трубы, сасуда і пад.);

сце́нк стра́ўніка анат Magenwand f;

таўшчыня́ сце́нкі Wándstärke f -, Wánddicke f -;

3. (мэбля) Schránkwand f -, -wände;

гімнасты́чная сце́нка спарт Spróssenwand f

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Сце́нка 1 ’шырокая мяжа, вузкая палявая дарога’ (ТСБМ, Нас., Бяльк., Арх. Федар., Варл., ТС, Сл. ПЗБ, Чуд., Арх. Вяр., Нік., Оч.), ’дарога, якая праходзіць за будынкамі паўз вёску’ (Сл. ПЗБ; маладз., Янк. Мат.; Маш.), ’забытая старая дарога, па якой цяпер зрэдку ходзяць’ (Сцяшк.), ’прамая дарога каля лесу’ (пруж., Ск. нар. мовы), ’дарога, пратаптаная паміж двароў’ (Мат. Маг.), ’дарога ад вёскі да вёскі; дарога праз лес’ (Сл. ПЗБ). Параўн. укр. дыял. сте́нка, сті́нка ’палявая мяжа’ (Бел.-укр. ізал.), старое польск. ścianka ’вулачка, праход паміж сценамі’. Мартынаў (Зб. Крапіве, 212) на падставе зафіксаванага палес. стʼинка ’вулачка’ выводзіць са *stěnъka < *stegnъka, параўн. ст.-слав. стьгна ’вуліца’ < *stьgna ’дарожка’, шляхам замены д фрыкатыўным ɣ і ў выніку падаўжэння папярэдняга галоснага (> *stēnka), што сумніўна, гл. сцяна 2.

Сце́нка 2 ’мера палатна’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Мат. Гом.), ’частка асновы пры тканні’ (Нік., Оч.; ашм., Стан.). Гл. сцяна 3.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сце́нка

1. Шырокая мяжа (БРС); межавая дарожка (Слаўг.).

2. Дарога да гумна (Нясв., Слаўг.); сцежка паміж гумнамі і полем (Уздз.); нешырокая дарожка за агародамі (Нясв.); вузкая дарожка паміж палеткамі (Мсцісл. Бяльк.). Тое ж сце́начка (Слаўг.).

□ в. Сценкі Докш., ур. Сце́нка (поле, палявая дарожка) каля в. Церахоўка Слаўг.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)