Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
судзі́наж., разг. (сосуд) посу́дина
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
судзі́на, ‑ы, ж.
Разм.
1. Пасудзіна. А пад паветкаю прылады: Вазок, калёсы, панарады, Старыя сані, восі, колы І вулляў некалькі на пчолы. Яшчэ някончаных; судзіна, Стары цабэрак, паўасміна.Колас.
2. Невялікае рачное або марское судна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Судамы́я ’асоба, што іншых абмаўляе’, судамы́іць ’абгаворваць’ (Варл.). Укладальнік слоўніка звязвае з судзіць ’абгаворваць’ і мыць ’паласкаць’: sudzie i myje jazykom (там жа), што можа ўспрымацца як народнаэтымалагічнае тлумачэнне, параўн. рус.судомо́йка ’пасудамыя; хвашчанка (для мыцця пасуды)’, гл. судзіна, суды. Не выключана сувязь з судо́м (гл.), аргат. судо́міць ’судзіць’ (Веснік БДУ, 1994, 4, 48), параўн. рус.дыял.судомить ’лаяць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сасу́д ’трубчасты орган у целе чалавека ці жывёлы, па якім цячэ кроў або лімфа; у раслін — трубка, па якой праходзяць вільгаць з растворанымі мінеральнымі салямі і іншымі рэчывамі’ (ТСБМ), сасу́д, сасу́да ’тс’ (Сл. ПЗБ). Ст.-бел.сосудъ, судъ ’чаша, судзіна’ (Альтбаўэр). Мажліва паўторнае запазычанне з рус.сосу́д (Крукоўскі, Уплыў, 56), дзе з *sъ + *sǫdъ; гл. суд2 (Фасмер, 3, 728).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
dish
[dɪʃ]1.
n.
1) судзі́на, пасу́дзіна, мі́ска f.; тале́рка f., ку́бак -ка m.
2) стра́ва f.
3) Sl. прыгажу́ня f.; смакалы́к -у m., ца́ца f.
2.
v.t.
падава́ць на стол
•
- dishes
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
naczynie
naczyni|e
н.
1. пасудзіна; судзіна;
~a kuchenne — кухонны посуд; посуд;
zmywać ~a — мыць посуд;
2.анат. сасуд;
~a krwionośne — крывяносныя сасуды
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Лясковачка1, лесковачка ’гаршчочак’ (светлаг., Мат. Гом., Ян.). Няясна. Магчыма, звязана з ляска ’ляшчына’ — дубчыкі з ляшчыны, якімі аплятаўся слабы гаршчок для большай моцы. Параўн. берасцень ’гаршчок, які быў аплецены берастам’. Не выключана найменне гаршка паводле палосак, нанесеных на паверхню. Параўн. польск.laskować ’рабіць жалабкі’, ’пакрываць дранкай, ляскай’, laskowaty ’рыфлены’, а таксама ст.-бел.ляска ’нейкая судзіна’ (Скурат, БЛ, 8, 11). Гл. таксама лязкоўка.
Лясковачка2 ’дзіцячая гульня’ (Ян.), ляскоўка (іграць у ляскоўку) — бел.-рус. ізалекса (Герд, там жа, 32). Відаць, да ляскаць. У пацвярджэнне можна прывесці апісанне гульні ў Бялькевіча: адзін нагінаецца і зажмурвае вочы, яго па спіне б’юць (= ляскаюць), а ён павінен адгадаць, хто ўдарыў (Бяльк., 256).