стракаты - Пошук

страка́ты, -ая, -ае.

1. Такі, паверхня якога пакрыта палоскамі, плямамі розных колераў; рознакаляровы.

Стракатая тканіна.

С. дыван.

2. перан. Які вылучаецца неаднароднасцю, разнастайны, з розных элементаў.

С. склад насельніцтва.

3. Плямісты, разнашэрсны (пра масць жывёл); рознага апярэння (пра птушак).

С. дзяцел.

С. конь.

|| наз. страка́тасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

страка́ты

прыметнік, якасны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	страка́ты	страка́тая	страка́тае	страка́тыя
Р.	страка́тага	страка́тай страка́тае	страка́тага	страка́тых
Д.	страка́таму	страка́тай	страка́таму	страка́тым
В.	страка́ты (неадуш.) страка́тага (адуш.)	страка́тую	страка́тае	страка́тыя (неадуш.) страка́тых (адуш.)
Т.	страка́тым	страка́тай страка́таю	страка́тым	страка́тымі
М.	страка́тым	страка́тай	страка́тым	страка́тых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

страка́ты

1. прям., перен. пёстрый;

с. дыва́н — пёстрый ковёр;

с. склад насе́льніцтва — пёстрый соста́в населе́ния;

2. (о масти животных) пёстрый, пятни́стый; (о масти лошади — ещё) пе́гий, чуба́рый

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

страка́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Такі, паверхня якога пакрыта ўзорамі, палосамі, плямамі розных колераў; рознакаляровы. Стракатая тканіна. Стракаты букет. □ Навокал рассцілалася поле, яшчэ даволі стракатае: за жаўтлявым спелым, жытам зелянела бульба, з другога боку — сінеў лубін. Шамякін. Цяпер будынак школы быў стракаты, у зялёных плямах. Адамчык. [Прузыніна] стракатая хустка мільгацела ў розных кутках сядзібы, зычны голас гучна разносіўся ў прыціхлым вячэрнім паветры. Стаховіч.

2. перан. Які складаецца з розных элементаў; вылучаецца неаднароднасцю. Стракаты склад насельніцтва. □ Увесь гэты стракаты натоўп [рабфакаўцаў], як жывы этнаграфічны музей, рассыпаўся па ўсходах, ка[лі]дорах і аўдыторыях. Колас.

3. Разнашэрсны, плямісты (пра масць жывёл); рознага апярэння (пра птушак). У царстве лясным сустракаю кантрасты, Якіх зразумець не магу аніяк: Прыгожанькі звер — а драпежнік ікласты. Стракатая птушка — ды дрэнны спявак. Жычка. / У назвах жывёл і раслін. Пачаў абстукваць дрэвы стракаты дзяцел. П. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

страка́ты

1. bunt, búntfarbig;

2. (неаднастайнны) bunt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Страка́ты ‘рознакаляровы, разнашэрсны, плямісты, пярэсты’ (ТСБМ, Нас., Касп., Варл.; астрав., шальч., вільн., Сл. ПЗБ), стрыка́ты ‘тс’ (Шымк. Собр., Ласт., Байк. і Некр., Бяльк.), строка́тый ‘масць чорная з белым або чорная, белая і чырвоная’ (Клім.), стрэка́тый (стрека́тый) ‘плямісты, пярэсты’ (Нас., Мядзв.). Укр. строка́тий ‘плямісты; пярэсты (аб масці жывёліны)’, чэш., славац. strakatý ‘тс’. Узводзяць да рус. строка, г. зн. ‘усыпаны кропкамі’ (Фасмер, 3, 781), якое звязана чаргаваннем галосных з стрыкаць і першапачаткова значыла ‘ўкол’, параўн. строк, гл. Іншая магчымасць — з пстрака́ты (гл.), параўн. польск. pstrokaty (ад pstry, Варш. сл., гл. пёстры), што звязана з srokaty ‘тс’, суадноснае з укр. сорока́тий ‘тс’, в.- і н.-луж. srokaty ‘тс’, славен. srákast ‘тс’. Фурлан (гл. Бязлай, 3, 302) узводзіць названыя формы да прасл. *sorkъ ‘плямісты, пярэсты, рабы’ з і.-е. *ḱorkos ‘чорны, чарнявы, рабы’, ад якога паходзіць і прасл. *sorka ‘сарока’, роднасныя ст.-інд. śārá ‘плямісты, рабы, пярэсты’. Сюды ж і стракаце́ць ‘пярэсціцца’ (ТСБМ), стракаці́зна ‘вяснушкі’ (шальч., Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чо́рна-страка́ты

прыметнік, якасны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	чо́рна-страка́ты	чо́рна-страка́тая	чо́рна-страка́тае	чо́рна-страка́тыя
Р.	чо́рна-страка́тага	чо́рна-страка́тай чо́рна-страка́тае	чо́рна-страка́тага	чо́рна-страка́тых
Д.	чо́рна-страка́таму	чо́рна-страка́тай	чо́рна-страка́таму	чо́рна-страка́тым
В.	чо́рна-страка́ты (неадуш.) чо́рна-страка́тага (адуш.)	чо́рна-страка́тую	чо́рна-страка́тае	чо́рна-страка́тыя (неадуш.) чо́рна-страка́тых (адуш.)
Т.	чо́рна-страка́тым	чо́рна-страка́тай чо́рна-страка́таю	чо́рна-страка́тым	чо́рна-страка́тымі
М.	чо́рна-страка́тым	чо́рна-страка́тай	чо́рна-страка́тым	чо́рна-страка́тых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чырво́на-страка́ты

прыметнік, якасны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	чырво́на-страка́ты	чырво́на-страка́тая	чырво́на-страка́тае	чырво́на-страка́тыя
Р.	чырво́на-страка́тага	чырво́на-страка́тай чырво́на-страка́тае	чырво́на-страка́тага	чырво́на-страка́тых
Д.	чырво́на-страка́таму	чырво́на-страка́тай	чырво́на-страка́таму	чырво́на-страка́тым
В.	чырво́на-страка́ты (неадуш.) чырво́на-страка́тага (адуш.)	чырво́на-страка́тую	чырво́на-страка́тае	чырво́на-страка́тыя (неадуш.) чырво́на-страка́тых (адуш.)
Т.	чырво́на-страка́тым	чырво́на-страка́тай чырво́на-страка́таю	чырво́на-страка́тым	чырво́на-страка́тымі
М.	чырво́на-страка́тым	чырво́на-страка́тай	чырво́на-страка́тым	чырво́на-страка́тых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

я́рка-страка́ты

прыметнік, якасны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	я́рка-страка́ты	я́рка-страка́тая	я́рка-страка́тае	я́рка-страка́тыя
Р.	я́рка-страка́тага	я́рка-страка́тай я́рка-страка́тае	я́рка-страка́тага	я́рка-страка́тых
Д.	я́рка-страка́таму	я́рка-страка́тай	я́рка-страка́таму	я́рка-страка́тым
В.	я́рка-страка́ты (неадуш.) я́рка-страка́тага (адуш.)	я́рка-страка́тую	я́рка-страка́тае	я́рка-страка́тыя (неадуш.) я́рка-страка́тых (адуш.)
Т.	я́рка-страка́тым	я́рка-страка́тай я́рка-страка́таю	я́рка-страка́тым	я́рка-страка́тымі
М.	я́рка-страка́тым	я́рка-страка́тай	я́рка-страка́тым	я́рка-страка́тых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

стракаты верш

т. 15, с. 194

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Verbum