разве́даць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. што, аб кім-чым. Даведацца, дазнацца (разм.).

Р. планы.

2. што. Правесці, зрабіць разведку (у 1 і 2 знач.) чаго-н.

Р. размяшчэнне праціўніка.

Р. запасы нафты.

|| незак. разве́дваць, -аю, -аеш, -ае; наз. разве́дванне, -я, н.; прым. разве́двальны, -ая, -ае (паводле 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разве́даць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. разве́даю разве́даем
2-я ас. разве́даеш разве́даеце
3-я ас. разве́дае разве́даюць
Прошлы час
м. разве́даў разве́далі
ж. разве́дала
н. разве́дала
Загадны лад
2-я ас. разве́дай разве́дайце
Дзеепрыслоўе
прош. час разве́даўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

разве́даць сов.

1. (узнать) разве́дать, разузна́ть;

р., як яны́ жыву́ць — разве́дать (разузна́ть), как они́ живу́т;

2. (произвести разведку) разве́дать;

р. размяшчэ́нне сіл праці́ўніка — разве́дать расположе́ние сил проти́вника;

р. уча́стак на на́фту — разве́дать уча́сток на нефть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разве́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. а таксама пра каго-што, аб кім-чым і з дадан. сказам. Распытваючы, назіраючы, дазнацца пра што‑н. — Я адзін пайду, — ціхім голасам сказаў Грышка, — я як бачыш аб усім разведаю... Чарот. Гаспадару кватэры даручылі разведаць, калі будзе аперацыя. Чорны. // Здабыць звесткі аб праціўніку і занятай ім мясцовасці. Чарговым заданнем, якое даў Далідовічу камандзір атрада, было разведаць гарнізон у вёсцы Гаць. Шахавец. Між тым праціўнік дакладна разведаў абаронныя лініі падраздзяленняў і ўвёў у бой мінамёты. Кулакоўскі.

2. Зрабіць абследаванне чаго‑н. са спецыяльнай мэтай. Разведаць дарогу. □ [Вадзім:] — Слухай, Мікола, паехалі сёння ноччу рыбу паловім. Я вазьму маторку, заеду да цябе. Я тут разведаў добрыя мясціны. Гаўрылкін. // Знайсці, адшукаць (залежы, радовішча чаго‑н.) у выніку спецыяльнага даследавання. Разведаць запасы калійнай солі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разве́даць

1. (дазнацца) erkúnden vt, áuskundschaften vt, in Erfáhrung bríngen*;

2. вайск. áufklären vt, erkúnden vt, áuskundschaften vt;

3. геал. schürfen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Разве́даць ’дазнацца пра што-небудзь’, ’зрабіць абследаванне чаго-небудзь’ (ТСБМ), ’даведацца’ (лід., Сл. ПЗБ), разве́даны ’выяўлены, знойдзены, распазнаны’ (Сцяшк. Сл.), разве́дка ’здабыванне звестак, абследаванне’ (ТСБМ), ’першы вылет пчол пасля зімы’ (Сцяшк.). Ад раз- і ве́даць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

папярэ́дне, прысл.

Перад чым-н., раней за што-н.

Трэба ўсё п. разведаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

поразве́дать сов., разг. разве́даць, вы́ведаць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

поразузна́ть сов., разг. разве́даць, даве́дацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разузна́ть сов., разг. разве́даць, даве́дацца, дазна́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)