ра́зам, прысл.
1. Сумесна з кім-, чым-н.
Працаваць р.
Ходзяць р. боль і радасць.
2. Адначасова (разм.).
Паляцелі птушкі, а р. з імі і цёплае лета.
3. У адзін прыём.
Прачытаць усё р.
4. Усяго (пра агульную суму чаго-н.).
Р. 150 рублёў.
◊
Разам з гэтым — у той жа час, адначасова.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ра́зам нареч.
1. вме́сте; сообща́; заодно́; совоку́пно, в совоку́пности, в соо́бществе, вку́пе;
хадзе́м р. — пошли́ вме́сте;
працава́ць р. — рабо́тать вме́сте (сообща́);
дзе́йнічаць р. — де́йствовать вме́сте (сообща́, заодно́);
усё р. — всё вме́сте (в совоку́пности);
р. са сваі́мі прыхі́льнікамі — вме́сте (вку́пе, в соо́бществе) со свои́ми сторо́нниками;
2. грам. сли́тно;
3. бухг. итого́, всего́;
◊ р. з гэ́тым (з тым) — вме́сте с тем
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
ра́зам, прысл.
1. Сумесна, у сукупнасці з кім‑, чым‑н. І радасць уцехі, і горкія слёзы Дзялілі вы, разам ў жыцці ідучы. Броўка. [Пніцкі:] — Адзін скажа, другі скажа, дык яно разам як збярэцца — паглядзіш тады, дык яно нешта і выходзіць. Чорны. — Ну што? наеліся аладак? — Жартуе дзядзька тут з малымі Ды йдзе ўжо ў хату разам з імі. Колас. Чаму заўсёды ходзяць разам, Заўсёды разам — боль і радасць? Мацяш.
2. Разм. Адначасова. — Чаго ж бо ты цягаўся па падворку? — з ціхай ласкаю і разам з нейкім дакорам сказала маці. Колас. Канчаўся адлёт жураўлёў, а разам з ім і пагодлівае бабіна лета з яго белымі туманамі, павуцінай на ржышчы і барвовай квеценню лісцяў. Асіпенка. Хоць снягоў на дрэвах пена, Хоць займае вецер дух, — На дварэ заліўся певень Разам з песняй маладух. Янішчыц.
3. У адзін прыём. Амаль улабкі са мной прывіталася Алена Іванаўна. Не разабраўшы, што яна такое сказала мне, я адказаў ёй разам: — Ага, добры дзень. Ермаловіч.
4. Усяго (агульная сума чаго‑н.).
•••
Разам з тым — у той жа час, адначасова.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ра́зам прысл
1. zusámmen; geméinsam, geméinschaftlich;
працава́ць ра́зам над чым-н zusámmen [geméinsam] an etw. (D) árbeiten;
2. разм (адначасова) zúgleich;
ра́зам з тым zúgleich, gléichzeitig, danében;
ра́зам узя́ты zusámmengenommen;
усё ра́зам узя́тае álles in állem;
3. (у адзін прыём) auf éinen Schlag; auf éinmal; in éinem Schwung
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ра́зам, ра́зо́м ’сумесна, адначасова’ (ТСБМ, Мал., Касп., Яруш., Шпіл.; воран., брасл., ігн., смарг., лід., пруж., беласт., Сл. ПЗБ; Бяльк.), ’то’ (Юрч. СНЛ), рус. дыял. ра́зом ’адным разам’, ’раптам, імгненна’. Вытворнае ад раз (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
разам, сумесна, супольна, заадно, неразлучна, калектыўна; агулам, гурбой, талакой, хорам (разм.) / удваіх: □ на пару, у пары; рука ў руку, плячо ў плячо, плячом у плячо, плячо да пляча, плячо к плячу, за кампанію, у кампаніі
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
воеди́но нареч., книжн. ра́зам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
сли́тно нареч. ра́зам, злу́чна;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ро́зна, прысл.
Не разам, паасобку.
Харчавацца р.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)