прыпе́рці, -пру́, -про́ш, -прэ́; -про́м, -праце́, -пру́ць; -пёр, -пе́рла; -пры́; -пёрты; зак. (разм.).

1. Тое, што і прыціснуць (у 1 знач.).

П. да плота. П. да сцяны каго-н. (таксама перан.: паставіць у становішча, з якога няма выйсця).

2. што і чым. Зачыніўшы, прыставіць шчыльна што-н., каб не адчынялася.

П. дзверы калом.

3. каго-што. Прынесці на сабе (што-н. цяжкае; разм.).

Прыпёр цэлы мяшок бульбы.

4. Прыйсці (разм.).

Ён прыпёр за пяць кіламетраў.

5. безас. Вельмі захацецца; тэрмінова спатрэбіцца (разм., груб.).

Так прыпёрла табе ехаць сёння.

|| незак. прыпіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыпе́рці

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прыпру́ прыпро́м
2-я ас. прыпрэ́ш прыпраце́
3-я ас. прыпрэ́ прыпру́ць
Прошлы час
м. прыпё́р прыпе́рлі
ж. прыпе́рла
н. прыпе́рла
Загадны лад
2-я ас. прыпры́ прыпры́це
Дзеепрыслоўе
прош. час прыпё́ршы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыпе́рці сов.

1. в разн. знач. припере́ть; (приставить к чему-л. — ещё) прислони́ть;

п. дзве́ры чым-не́будзь — припере́ть дверь че́м-л.;

нато́ўп ~пёр нас да пло́та — толпа́ припёрла нас к забо́ру;

ён ~пёр да нас за пяць кіламе́траў — прост. он припёр к нам за пять киломе́тров;

цэ́лы мяшо́к ~пёр на сабе́ — це́лый мешо́к припёр на себе́;

2. прост. (прийти во множестве) привали́ть;

3. безл., перен., прост. (о крайней нужде) прийти́сь кру́то;

ве́льмі ўжо яму́ ~рла — о́чень уж ему́ кру́то пришло́сь;

◊ п. да сцяны́ — (каго) припере́ть к стене́ (сте́нке) кого

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыпе́рці, ‑пру, ‑прэш, ‑прэ; ‑пром, ‑праца; пр. прыпёр, ‑перла; зак.

1. каго-што. Напіраючы, прыціснуць да каго‑, чаго‑н. [Старац] падкруціў струны, прыпёр скрыпку да жывата і даў.. смыка па струнах. Чорны. Зноў мяне адціснулі ў куток, прыперлі да печкі. Грамовіч. // Загнаць да самай перашкоды, у месца, адкуль няма куды адступаць. Аказалася, што бой быў у хаце, і Сымон прыпёр Міколу ў куток. Колас. Не паддаваўся конь, а пасля прыпёр яго Саўка да самай рэчкі ў куток балота. Чорны. // перан. Паставіць у безвыходнае становішча. А цяпер прыперла Яначку вясна — ніяк не выкруцішся. Крапіва. — Ты б, скажам, да мяне прыйшоў, я — да цябе, дык не! Як прыпрэ што-небудзь, тады бяжыш да суседа. Чарнышэвіч.

2. каго-што. Разм. груб. Прынесці, прывезці, даставіць. [Ілья:] — Вечарам я табе прыпру цэлы пуд рыбы. Васілёнак. Пакуль бабёр паэму разглядаў, Вол зноў прынёс паэму, верш і доніс. А дні праз два — тры нарысы прыпёр. Корбан. — Дроў табе — дзве машыны прыпру! Ракітны.

3. Разм. груб. Прыйсці, прыбыць. — Не мог ты паўгадзіны ў царкве пабыць, памаліцца? Дык ты скарэй на балота, да чарцей пабег, а цяпер.. прычашчацца прыпёр? Не буду прычашчаць! — прамовіў а. Мадэст і павярнуўся з чашаю ўбок. Колас. // Прыйсці, сабрацца ў вялікай колькасці.

4. безас. Разм. груб. Вельмі захацецца; тэрмінова спатрэбіцца. — Так пільна прыперла са мною раіцца? Няма хіба з кім? — і Макар пакрыўджана ўсміхнуўся. Дуброўскі.

•••

Прыперці да сцяны (сценкі) каго — пазбавіць магчымасці адмаўляцца, адпірацца. [Поля:] — Перш рэплікі кідаў, а потым змоўк. Прыперлі да сцяны. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпе́рці

1. (прыставіць) ánlehnen vt; verspérren vt, verrámmeln vt (чым-н. mit D);

2. (прыціснуць) drücken vt, drängen vt (да чаго-н., an A);

◊

прыпе́рці каго-н. да сцяны́ j-n an die Wand drücken, j-n in die Énge tréiben*, j-m zu Léibe rücken

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

прыпіра́ць гл. прыперці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыпіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да прыперці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпёрты припёртый; прислонённый; см. прыпе́рці 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыпёрты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад прыперці (у 1, 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

przyprzeć

зак. прыперці;

przyprzeć do muru — прыперці да сцяны

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)