праплы́ сці
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
Будучы час
адз. мн.
1-я ас. праплыву́
праплывё́ м
2-я ас. праплыве́ ш
праплывяце́
3-я ас. праплыве́
праплыву́ ць
Прошлы час
м. праплы́ ў
праплылі́
ж. праплыла́
н. праплыло́
Загадны лад
2-я ас. праплыві́
праплыві́ це
Дзеепрыслоўе
прош. час праплы́ ўшы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
праплы́ сці сов.
1. в разн. знач. ы́ ть;
п. па Нёмане — проплы́ ть по Нёману;
п. сто кіламе́ траў — проплы́ ть сто киломе́ тров;
~лы́ ў невялі́ чкі ка́ цер — проплы́ л небольшо́ й ка́ тер;
по́ бач ~лыла́ не́ йкая по́ стаць — ря́ дом проплыла́ кака́ я-то фигу́ ра;
пе́ рад вачы́ ма ~лылі́ малю́ нкі дзяці́ нства — пе́ ред глаза́ ми проплы́ ли карти́ ны де́ тства;
2. перен. миновать ) проте́ чь;
~лылі́ гады́ — протекли́ го́ ды
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праплы́ сці і праплы́ ць , -ыву́ , -ыве́ ш, -ыве́ ; -ывём, -ывяце́ , -ыву́ ць; -ы́ ў, -ыла́ , -ло́ ; -ыві; зак.
1. што . Плывучы (гл. знач. ), пераадолець якую-н. адлегласць або мінуць.
П. пяцьсот метраў . П. востраў.
У паветры праплыў дырыжабль.
2. перан. разм. , жарт).
Жанчына праплыла па пакоі.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв. ), перан. Прайсці, перанесціся, ідучы адно за другім.
Перад вачамі праплылі малюнкі дзяцінства.
|| незак. праплыва́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праплы́ сці і праплы́ ць , ‑плыву, ‑плывеш, ‑плыве; ‑плывём, ‑плывяце; пр. праплыў, ‑плыла, ‑плыло; заг. праплыві; зак.
1. Перамясціцца ўперад плывучы. Праплысці да сярэдзіны ракі. □ Усё разлічана ў .. [плыўцу], каб праплысці як мага далей.Паслядовіч . // што . Плывучы, пераадолець якую‑н. адлегласць. Праплысці пяцьсот метраў. □ Невядома, ці здолелі б хлопцы праплысці такую адлегласць у адзежы, у сцюдзёнай вадзе, каб гэта была рака ці возера.Маўр .
2. што і без дап. Плывучы, мінуць што‑н. Праплысці буёк.
3. Плаўна, павольна праляцець. Над узбярэжжам паволі праплыў у паветры дзяжурны дырыжабль. Лынькоў . // Разм. Плаўна прайсці, праехаць. Камбайн, як карабель, праплыў па ўзгорку, павярнуўся і пайшоў назад. Шамякін .
4. перан. Прайсці, пранесціся ў свядомасці, ідучы адно за другім (пра думкі, успаміны і пад.). І перад лордам усталі далёкія гады, адна за другой праплылі ў памяці незабыўныя падзеі. Лынькоў . «Учора недалёка адсюль партызаны вялі бой», — праплыла думка. Новікаў .
5. перан. Мінуць, прайсці (пра час). І так дні за днямі жыццё праплыло. Танк .
6. перан. Пранесціся, распаўсюдзіцца. Крылом баявым партызанская слава Над краем радзімым маім праплыла. Астрэйка .
7. Плысці некаторы час. Праплысці паўгадзіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праплыва́ ць , праплы́ сці праплы́ ць
1. dú rchschwimmen* vi h s пад чым -н. ú nter D é ischwimmen* vi s міма чаго -н. D é ine Stré cke) schwí mmen* vi s пэўную адлегласць );
2. разм. важна прайсці ) vorüberschweben vi s é iziehen* vi s é igleiten* vi s
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
праплы́ ць ,
гл. праплысці .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праплы́ ць сов. см. праплы́ сці
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праплыва́ ць , ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да праплысці , праплыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аплы́ сці ² і аплы́ ць , -ыву́ , -ыве́ ш, -ыве́ ; -ывём, -ывяце́ , -ыву́ ць; -ы́ ў, -ыла́ , -ыло́ ; зак. , што.
Праплысці вакол чаго-н. , абплысці.
А. востраў.
|| незак. аплыва́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абплы́ сці і абплы́ ць , -лыву́ , -лыве́ ш, -лыве́ ; -лывём, -лывяце́ , -лыву́ ць; -лы́ ў, -лыла́ , -ло́ ; зак. , каго-што.
Праплысці міма ці вакол каго-, чаго-н.
А. скалу.
|| незак. абплыва́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)