паспява́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак., што і без дап.

Правесці які-н. час спяваючы.

П. песні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паспява́ць³, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. гл. паспець².

2. Добра вучыцца, паспяхова займацца вучэбнымі прадметамі.

Не паспявае па матэматыцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паспява́ць², 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е; незак.

1. гл. паспець¹.

2. Тое, што і спець¹ (разм.).

Збожжавыя паспяваюць да жніўня.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паспява́ць

‘да спяваць’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. паспява́ю паспява́ем
2-я ас. паспява́еш паспява́еце
3-я ас. паспява́е паспява́юць
Прошлы час
м. паспява́ў паспява́лі
ж. паспява́ла
н. паспява́ла
Загадны лад
2-я ас. паспява́й паспява́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час паспява́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

паспява́ць

‘не адставаць; станавіцца спелым’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. паспява́ю паспява́ем
2-я ас. паспява́еш паспява́еце
3-я ас. паспява́е паспява́юць
Прошлы час
м. паспява́ў паспява́лі
ж. паспява́ла
н. паспява́ла
Загадны лад
2-я ас. паспява́й паспява́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час паспява́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

паспява́ць I сов. попе́ть

паспява́ць II несов. созрева́ть, поспева́ть

паспява́ць III несов.

1. успева́ть, поспева́ть;

2. (не отставать) успева́ть, поспева́ть;

1, 2 см. паспе́ць II;

3. (хорошо заниматься) успева́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паспява́ць ​1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Спяваць некаторы час. Дзядзька ківае сам сабе галавою і заводзіць [песню].. Паспяваў трохі і кінуў, а, можа, яму Шугай Міхалка перашкодзіў, ідучы насустрач. Колас. Соня была сярод спевакоў. Соню хлебам не кармі, а дай паспяваць. Лось.

паспява́ць ​2, ‑ае.

Незак. да паспець ​1.

паспява́ць ​3, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да паспець ​2.

2. Добра, паспяхова вучыцца; не адставаць. Ніна ведала, што Коля добра паспяваў па матэматыцы, таму дырэктар і параіў яму паступіць у тэхнікум. Сіўцоў. [Дзяўчынка], мусіць, не паспявала ў школе: кожнае лета да яе прыходзіла настаўніца — падвучыць. Адамчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паспява́ць

1. (у вучобе) mítkommen* vi (s), voránkommen* vi (s); Fórtschritte máchen;

паспява́ць па ўсіх прадме́тах in állen Fächern mítkommen*;

дрэ́нна паспява́ць nicht mítkommen*;

не паспява́ць па заме́жнай мо́ве in der Frémdsprache schlecht sein;

2. гл. паспець II

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

паспе́ць¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; зак.

1. гл. спець².

2. Стаць гатовым, прыгатаваным (разм.).

Снеданне паспела (зварылася). Глеба паспела (стала прыгоднай для чаго-н.).

|| незак. паспява́ць, -а́е (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паспе́ць², -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

Зрабіць што-н., прыбыць куды-н. своечасова, у тэрмін.

П. усё прыгатаваць да прыходу гасцей.

П. на цягнік.

◊

Не паспеў (што-н. зрабіць), як... — ледзь было што-н. зроблена, ледзь адбылося што-н., як наступіла іншае.

Не паспеў я азірнуцца, як яны ўжо і паехалі.

|| незак. паспява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)