палама́ць гл. ламаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

палама́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. паламлю́ пало́мім
2-я ас. пало́міш пало́міце
3-я ас. пало́міць пало́мяць
Прошлы час
м. палама́ў палама́лі
ж. палама́ла
н. палама́ла
Загадны лад
2-я ас. паламі́ паламі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час палама́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

палама́ць сов.

1. прям., перен. полома́ть; слома́ть;

п. мэ́блю — полома́ть ме́бель;

п. машы́ну — слома́ть маши́ну;

п. гра́фік — слома́ть гра́фик;

п. жыццё — полома́ть (слома́ть) жизнь;

2. (целиком, всё, многое) полома́ть, излома́ть;

3. безл. (о болезненном ощущении) поломи́ть;

~ма́ла тро́хі спі́ну і пераста́ла — поломи́ло немно́го спи́ну и переста́ло;

◊ п. зу́бы — (на чым) слома́ть зу́бы (на чём)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

палама́ць, ‑ламлю, ‑ломіш, ‑ломіць; пр. паламаў, ‑ламала; заг. паламі; зак., каго-што.

1. Згінаючы або ўдараючы з сілай, раздзяліць што‑н. на часткі. Агарадзіў [Лабановіч].. грушку высокімі коллямі, каб не патаптала і не паламала яе жывёла. Колас. Зашумелі воды, узняліся хвалі, У напорнай плыні крыгі паламалі. Русак. // Сапсаваць, зрабіць непрыдатны для чаго‑н. Паламаў [Сцепуржынскі] малатарню і дзеўся немаведама дзе. Чорны.

2. Пакалечыць, знявечыць, пашкодзіць. — Кажуць, [Мікалай Іванавіч] рэбры паламаў і правую руку вывіхнуў. Жычка. [Дзяўчына] хацела стаць па левую нагу і не здолела. Ёй прыйшлося абаперціся на Андрэя. — Здаецца, я паламала нагу. Васілёнак.

3. (ужываецца звычайна ў форме інф. або пр. часу); перан. Парушыць, разбурыць (што‑н. прывычнае, традыцыйнае). [Сарочын:] — Выглянула сонца, узляцелі самалёты, і палкавыя ўрачы паламалі паліклінічны прыём... Алешка. // Змяніць у горшы бок. Паламаць жыццё. □ «Яна [Шура] хацела паступіць у педагагічны інстытут, а мо і ва універсітэт. Вайна ўсё паламала». Арабей.

4. Зламаць усё, многае. — Бярыце, усе бярыце. Я аб гэтыя арэхі ўсе зубы паламаў, — сказаў Валодзя. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лама́ць, ламлю́, ло́міш, ло́міць; ламі; лама́ны; незак.

1. што. Згінаючы або ўдараючы з сілай, аддзяляць часткі чаго-н. або раздзяляць што-н. на часткі.

Л. вецце.

Л. лёд.

2. Пашкоджваць часткі цела, косці; нявечыць, калечыць.

Л. крылы.

Л. ногі.

3. што. Разбіваючы, разбураючы, даводзіць да непрыгоднасці, псаваць.

Л. стары дом.

4. перан., што. Пераадольваць, знішчаць што-н. аджыўшае.

Л. старыя звычаі.

5. перан., каго-што. Рэзка (крута) змяняць.

Л. свой характар.

6. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Выклікаць хваравітае адчуванне ламоты.

Ломіць косці.

◊

Ламаць галаву над чым (разм.) — біцца над рашэннем якой-н. задачы, якога-н. пытання.

Ламаць шапку перад кім (уст.) — уніжацца, ліслівіць.

|| зак. палама́ць, -ламлю́, -ло́міш, -ло́міць; -лама́ны (да 2 знач.) і злама́ць, зламлю́, зло́міш, зло́міць; зламі; злама́ны (да 1—4 знач.); наз. пало́мка, -і, ДМ -мцы, мн. -і, -мак, ж. (да 2 знач.).

|| наз. лама́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.) і ло́мка, -і, ДМ -мцы, ж. (да 3 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перелома́ть сов. (всё, многое) пералама́ць, палама́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

полома́ть сов. палама́ць, (много, неоднократно) папало́мліваць, папалама́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пералама́ць

1. (паламаць папалам) entzwéibrechen* аддз. vt;

2. (паламаць усё) (álles) zerbréchen* vt [zerschlágen* vt]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

патры́шчыць

‘паламаць, пашчапаць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. патры́шчу патры́шчым
2-я ас. патры́шчыш патры́шчыце
3-я ас. патры́шчыць патры́шчаць
Прошлы час
м. патры́шчыў патры́шчылі
ж. патры́шчыла
н. патры́шчыла
Загадны лад
2-я ас. патры́шчы патры́шчыце
Дзеепрыслоўе
прош. час патры́шчыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пашко́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. гл. шкодзіць.

2. што. Сапсаваць (паламаць, параніць і пад.).

П. кабель.

П. руку.

|| незак. пашко́джваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

|| наз. пашко́джанне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)