падцягну́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. падцягну́ падця́гнем
2-я ас. падця́гнеш падця́гнеце
3-я ас. падця́гне падця́гнуць
Прошлы час
м. падцягну́ў падцягну́лі
ж. падцягну́ла
н. падцягну́ла
Дзеепрыслоўе
прош. час падцягну́ўшы

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

падцягну́ць, -ягну́, -я́гнеш, -я́гне; -ягні́; -я́гнуты; зак.

1. што. Нацягнуць або напяць тужэй.

П. пасак.

2. каго-што. Падцягваючы, наблізіць.

П. бервяно да саней.

3. каго-што. Сканцэнтроўваючы, наблізіць, падвесці куды-н.

П. рэзервы к фронту.

4. перан., каго (што). Зрабіць больш дысцыплінаваным, больш працаздольным (разм.).

П. адстаючых па матэматыцы.

5. каму і без дап. Далучыцца да таго, хто спявае, падпяваючы яму.

|| незак. падця́гваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. падця́гванне, -я, н. і падця́жка, -і, ДМ -жцы, ж. (да 1 знач.; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падцягну́ць сов., в разн. знач. подтяну́ть; (таща, приблизить — ещё) подтащи́ть;

п. папру́гу — подтяну́ть подпру́гу;

п. штаны́ — подтяну́ть брю́ки;

п. мех да во́за — подтяну́ть (подтащи́ть) мешо́к к теле́ге;

п. адста́ўшыя ча́сці — подтяну́ть отста́вшие ча́сти;

п. адстаю́чых па матэма́тыцы — подтяну́ть отстаю́щих по матема́тике;

ты запява́й, а мы ~ця́гнем — ты запева́й, а мы подтя́нем;

◊ жыво́т ~ну́ла — безл. живо́т подвело́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падцягну́ць, ‑цягну, ‑цягнеш, ‑цягне; зак., каго-што.

1. Нацягнуць, напяць тужэй. Падцягнуць пасак. Падцягнуць атосы. □ Варанецкі падцягнуў папругі свайму жарабку, ускочыў на сядло, і яны панесліся напрамкі цераз поле да свінафермы. Дуброўскі. Доктар усхапіўся, хуценька надзеў фуражку, падцягнуў гальштук. Сіпакоў. // Разм. Закруціць тужэй, падшрубаваць. Падцягнуць гайку. // Нацягваючы, падняць вышэй. [Костусь] падцягнуў вышэй халявы паляўні[чы]х сваіх ботаў,.. саскочыў з весніц. Чорны. [Зарубін] усё-такі падаслаў газету, акуратна падцягнуў штаны на каленях і толькі пасля гэтага сеў. Мехаў.

2. Цягнучы, наблізіць да каго‑, чаго‑н. Манг выбраў доўгую галіну, зачапіў човен, падцягнуў да берага. Маўр. Хутка ўжо драбіны былі закладзены даверху, аставалася ўскінуць некалькі бярвенняў, якія мы падцягнулі да воза. Дамашэвіч. Круцізна берага і густы чарот перашкаджалі падцягнуць рыбіну бліжэй. Ляўданскі.

3. Сабраць, сканцэнтраваць дзе‑н., перамясціць бліжэй да каго‑, чаго‑н. (вайсковыя сілы, часці). Першымі пачалі.. [вайну] белапалякі.. Падцягнулі .. войска, падвезлі гарматы, бронемашыны, зброю. Колас. Абарона была прарвана, і мы апынуліся ў Карпатах. Аднак і немцы не зявалі. Яны падцягнулі новыя сілы і злучылі лінію фронту. Няхай.

4. перан. Разм. Прымусіць лепш выконваць работу, свае абавязкі, падняць дысцыпліну. Каб мець час падцягнуць дачок па музыцы, Сасноўскія ў гэтым годзе раней, чым звычайна, прыехалі з дачы. Карпаў.

5. і без дап. Далучыцца да таго, хто спявае, падпяваючы яму. Нечакана за алешнікам, каля ракі, у вышыню ўзляцела вясёлая песня. Зазвінелі маладыя жаночыя галасы.. Ім падцягнулі мужчынскія басы. Шамякін.

6. безас. Разм. Уцягнуць унутр (жывот, бакі і інш.). — Які ты худы, косці адны. — Гаварыла [жонка] шэптам. — Адны косці. І жывата зусім няма, бач, падцягнула як. Галавач. Губы і шчокі.. [жонцы] падцягнула, у старасці ўжо гаварыць не магла, толькі шамкала. Кулакоўскі.

•••

Жывот падцягнула (падвяло) — хочацца есці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пападця́гваць, -аю, -аеш, -ае; зак., каго-што.

Падцягнуць усіх, многіх ці ўсё, многае.

П. папружкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

поддёрнуть сов., разг. падцягну́ць; падшмаргну́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падшмаргну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што (разм.).

Шмаргануўшы, падцягнуць.

П. лейцы.

|| незак. падшмо́ргваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дзя́га, -і, ДМ дзя́зе, мн. -і, дзяг, ж.

Рэмень, папруга.

Падцягнуць дзягу.

|| памянш. дзя́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

подтащи́ть сов., разг. падцягну́ць, мног. пападця́гваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

подтяну́ть сов., в разн. знач. падцягну́ць, мног. пападця́гваць;

подтяну́ть подпру́гу падцягну́ць папру́гу;

подтяну́ть брю́ки падцягну́ць штаны́;

подтяну́ть ло́дку падцягну́ць ло́дку;

подтяну́ть отста́вшие ча́сти падцягну́ць ча́сці, які́я адста́лі;

подтяну́ть отстаю́щих по матема́тике падцягну́ць адстаю́чых па матэма́тыцы;

ты запева́й, а мы подтя́нем ты запява́й, а мы падця́гнем;

◊

живо́т подтяну́ло безл. жыво́т падцягну́ла;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)