ничто́ мест. нішто́ (род. нічо́га, дат. нічо́му, вин. нішто́, твор. нічы́м, пред. ні аб чым);

ничто́ ино́е (друго́е) нішто́ і́ншае;

реши́тельно ничего́ ні́чым-нічо́га, абсалю́тна нічо́га, анічагу́ткі;

ничего́ подо́бного нічо́га падо́бнага.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ничто

Том: 21, старонка: 13.

img/21/21-013_0064_Ничто.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

ниче́м мест. в твор., см. ничто́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ничему́ мест. в дат., см. ничто́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ничего́I мест. в род., см. ничто́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Aut Caesar, aut nihil

Альбо Цэзар, альбо нішто.

Или Цезарь, или ничто.

бел. Альбо повен двор, альбо корань вон. Альбо грай, альбо грошы аддай.

рус. Либо пан, либо пропал. Либо рыбу съесть, либо на мель сесть. Или грудь в крестах, или голова в кустах. Либо дупель влёт, либо стрелка в лоб. Либо мёд пить, либо биту быть. Либо зайца поймать, либо в тенета попасть.

фр. César ou rien (Цезарь или ничто).

англ. Neck or nothing (Всё или ничего).

нем. Alles oder nichts (Всё или ничего).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Нішто́ ’нішто; абы-як; не шкодзіць’ (Нас.), ’нядрэнна’ (Сл. ПЗБ), ’нішто’ (Касп., Бяльк.), ’нядрэнны, нядрэнна’ (докш., Янк. Мат.; Янк. 1), ’нічога сабе, нішто’ (Гарэц.), нішчо́ ’нішто, ні адно; нічога, так сабе; нядрэнна, добра; нічога страшнага, хоць бы што; нядрэнны, неблагі; немалы’ (ТС), ’нічога, нішто’ (Мат. Гом.), укр. ніщо́ ’нішто, няма чаго’, рус. ничто́ ’нічога; добра, нядрэнна’, польск. nic ’нічога, ані трошкі’, чэш. nic ’нічога’, славац. nič, в.-луж. ničo, н.-луж. nico, славен. nȉč, серб.-харв. ни̏шта, макед. ништо, балг. нищо. Прасл. *ni‑čь(to), параўн. авест. naēčit ’нішто’ (ESSJ SG, 2, 488–490; Фасмер, 3, 76; Махэк₂, 398; Бязлай, 2, 222; Шустар-Шэўц, 13, 1001). Адносна семантыкі гл. нічога.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нішто́ I

1. (род. нічо́га, дат. нічо́му, вин. нішто́, твор. нічы́м, предл. ні аб чы́м) мест. отриц. ничто́;

мне нічо́га не трэ́ба — мне ничего́ не ну́жно;

ні ў чым не вінава́ты — ни в чём не пови́нен;

ён ні аб чым не клапаці́ўся — он ни о чём не забо́тился;

2. в знач. сущ., нескл., ср. ничто́;

без пра́цы чалаве́к — н. — без труда́ челове́к — ничто́;

за н. — а) зря; ни за что́; б) (по дешёвке) за бесце́нок;

н. і́ншаеничто́ ино́е (друго́е);

зве́сці (сысці́) на н. — свести́ (сойти́) на не́т;

лічы́ць за н. — ни во что не ста́вить;

нічо́га не зро́біш — ничего́ не поде́лаешь;

як нічо́га не было́ — как ни в чём не быва́ло;

нічо́га падо́бнага — ничего́ подо́бного;

н. сабе́ — ничего́ себе́;

мно́га шу́му з нічо́гапогов. мно́го шу́ма из ничего́;

без нічо́га нія́кага — без причи́ны

нішто́ II нареч.

1. разг. ничего́;

ко́рмяць там н. — ко́рмят там ничего́;

2. в знач. сказ. (обычно со словом сабе) ничего́;

ураджа́й там н. сабе́ — урожа́й там ничего́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

укрыва́ться

1. укрыва́цца, накрыва́цца, прыкрыва́цца;

укрыва́ться одея́лом укрыва́цца (накрыва́цца) ко́ўдрай;

2. хава́цца, укрыва́цца;

ничто́ не укрыва́лось от его́ взгля́да нішто́ не магло́ схава́цца ад яго́ по́гляду;

3. страд. укрыва́цца, накрыва́цца; хава́цца; прыкрыва́цца; см. укрыва́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Emergit verum, licet exstant schismata rerum

Праўда наверх выходзіць, нішто ёй не можа зашкодзіць.

Правда наверх выходит, ничто ей не может помешать.

бел. Праўда, як аліва, выйдзе наверх. Праўды не скрыеш.

рус. Правота -что лихота: всегда наружу выходит. Правда в огне не горит и в воде не тонет. Правда, как масло: везде наверх всплывает. Правду со дна моря выносит. Правда тяжелее золота, а на воде всплывает. Правда своё возьмёт. Правда двенадцать цепей рвёт. Не в силе сила, а в правде. Правды не переспоришь/не переможешь.

фр. La vérité’ comme l’huile s’élève au-dessus de tout (Правда, как масло: всплывает над всем).

англ. Truth filters through stone (Правда просачивается сквозь камень).

нем. Wahrheit will an den Tag (Правда лезет наружу).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)