надзьму́ць, -дзьму́, -дзьме́ш, -дзьме́; -дзьмём, -дзьмяце́, -дзьму́ць; -дзьмі́; -дзьму́ты; зак.

1. што. Напоўніць паветрам або газам, зрабіць пругкім; нацягнуць што-н. ветрам.

Н. ветразь.

Н. мяч.

2. чаго, безас. Нанесці ветрам.

Н. снегу.

3. безас. Ад ветру, скразняку і пад. прастудзіцца, захварэць.

Надзьмула ў вуха.

◊

Надзьмуць губы (разм., неадабр.) — пакрыўдзіцца.

|| незак. надзіма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. надзіма́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

надзьму́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. надзьму́ надзьмё́м
2-я ас. надзьме́ш надзьмяце́
3-я ас. надзьме́ надзьму́ць
Прошлы час
м. надзьму́ў надзьму́лі
ж. надзьму́ла
н. надзьму́ла
Загадны лад
2-я ас. надзьмі́ надзьмі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час надзьму́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

надзьму́ць сов.

1. в разн. знач. наду́ть;

н. паве́траны шар — наду́ть возду́шный шар;

ве́трам ~му́ла мно́га сне́гу — безл. ве́тром наду́ло мно́го сне́гу;

2. (поднять, взъерошить перья — о птицах) нахо́хлить;

◊ н. гу́бы — наду́ть гу́бы;

як дуду́ н., так дуда́ і гра́е — посл. куда́ ве́тер ду́ет

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

надзьму́ць, ‑дзьму, ‑дзьмеш, ‑дзьме; ‑дзьмём, ‑дзьмяце; зак.

1. што. Напоўніць паветрам або газам, зрабіць пругкім. Надзьмуць мяч. Надзьмуць веласіпедную камеру. □ [Незнаёмы:] — Кожны [дымавы] патрон можа надзьмуць гумавую лодку нават пад вадою за секунду. Ваданосаў. // Нацягнуць што‑н. ветрам. Надзьмуць парус.

2. чаго. Нанесці ветрам. Вецер надзьмуў пылу. / у безас. ужыв. [Васіль] апусціў стрэльбу руляй уніз, каб не надзьмула снегу. Колас.

3. безас. Разм. Ад ветру, скразняку і пад. прастудзіцца, захварэць. Надзьмула ў вуха.

•••

Надзьмуць губы — пакрыўдзіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надзьму́ць

1. áufblasen* vt; áufpumpen vt (помпай);

ве́цер надзьму́ў ве́тразь der Wind blähte das Ségel;

2. (нанесці – пра вецер і г. д.) heránwehen vt;

надзьму́ць гу́бы schmóllen vi, beléidigt tun*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

нахо́хлить сов. надзьму́ць, натапы́рыць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

закапы́ліць, -лю, -ліш, -ліць; зак., што (разм.).

Скрывіць, надзьмуць (губы), выражаючы крыўду, незадаволенасць і пад.

З. губы.

|| незак. закапы́льваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

надзіма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да надзьмуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наду́ть сов.

1. надзьму́ць; (паруса и т. п. — ещё) напя́ць;

наду́ть гу́бы надзьму́ць гу́бы;

наду́ть щёки надзьму́ць шчо́кі;

2. (обмануть) прост. ашука́ць, абдуры́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

надзіма́ць гл. надзьмуць

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)