мір², -а, м. (уст.).

Сельская грамада.

Мірам будавалі пагарэльцу хату.

Што ўсяму міру, тое і бабінаму сыну (разм.) — што ўсім, тое і каму-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Мі́р

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Мі́р
Р. Мі́ра
Д. Мі́ру
В. Мі́р
Т. Мі́рам
М. Мі́ры

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Мі́р

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Мі́р
Р. Міра́
Д. Міру́
В. Мі́р
Т. Міро́м
М. Міры́

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мі́р

‘сельская грамада’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. мі́р
Р. мі́ра
Д. мі́ру
В. мі́р
Т. мі́рам
М. мі́ры

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мір¹, -у, м.

1. Адсутнасць варожасці, вайны; згода.

Барацьба народаў за м.

Жыць у міры.

У сям’і м.

2. Пагадненне ваюючых бакоў аб канчатковым спыненні ваенных дзеянняў.

Падпісаць м.

|| прым. мі́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мі́р

‘адсутнасць варожасці, вайны; пагадненне; спакой, цішыня’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. мі́р
Р. мі́ру
Д. мі́ру
В. мі́р
Т. мі́рам
М. мі́ры

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Мір м., г.п. Мир

мір (род. мі́ру) м., в разн. знач. мир;

мы стаі́м за м. — мы стои́м за мир;

заключы́ць м. — заключи́ть мир;

лепш благі́ м., чым до́брая сва́ркапосл. худо́й мир лу́чше до́брой ссо́ры

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мір 1, ‑у, м.

1. Адсутнасць варожасці, сварак; згода. Да ўсеагульнага задавальнення ў кухні ўсталяваўся мір і парадак. Лынькоў. А раніцай было ясна, што ў доме можна чакаць усяго, але толькі не міру. Ракітны.

2. Адсутнасць вайны; суіснаванне дзяржаў і народаў у згодзе між сабой. Мы робім і будзем рабіць усё магчымае, каб адстаяць і ўмацаваць мір, збавіць чалавецтва ад новых знішчальных войнаў. Брэжнеў. Грымяць, усё мацней грымяць апладысменты простых людзей, што патрабуюць міру ва ўсім свеце. Васілёнак.

3. Пагадненне паміж варожымі бакамі аб канчатковым спыненні ваенных дзеянняў; мірны дагавор. Падпісаць мір. □ Рыжскі мір .. даў магчымасць Савецкай Беларусі распачаць аднаўленне народнай гаспадаркі. «Весці».

4. Спакой, цішыня. І ў лесе — мір і цішыня, Якіх так праглі партызаны. Паслухай вечарам ці рана: У лесе — мір і цішыня. Кляўко.

•••

Голуб міру гл. голуб.

Сацыяльны мір — ідэя прымірэння класаў, якую прапаведуюць дробнабуржуазныя сацыялісты.

мір 2, ‑а, м.

Уст. Сельская грамада. — Што будзе міру, — сказаў дзед устрывожанай матцы, — тое і бабінаму сыну. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мір м Freden m -s, -; intracht f - (згода);

барацьба́ за мір Fredenskampf m -(e)s, Kampf für den Freden;

заключы́ць мір Freden schleßen*;

устанаві́ць мір Freden schffen [hrstellen];

захава́ць мір den Freden erhlten*;

пару́шыць мір den Freden stören [verltzen];

стая́ць за мір für den Freden instehen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Мір м Mir n -s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)