Verbum

анлайнавы слоўнік

мядзведзіцы

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Мядзве́дзіца

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

	адз.
Н.	Мядзве́дзіца
Р.	Мядзве́дзіцы
Д.	Мядзве́дзіцы
В.	Мядзве́дзіцу
Т.	Мядзве́дзіцай Мядзве́дзіцаю
М.	Мядзве́дзіцы

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

мядзве́дзіца

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

	адз.	мн.
Н.	мядзве́дзіца	мядзве́дзіцы
Р.	мядзве́дзіцы	мядзве́дзіц
Д.	мядзве́дзіцы	мядзве́дзіцам
В.	мядзве́дзіцу	мядзве́дзіц
Т.	мядзве́дзіцай мядзве́дзіцаю	мядзве́дзіцамі
М.	мядзве́дзіцы	мядзве́дзіцах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сямізо́р’е, ‑я, н.

Сем бачных зорак у сузор’і Вялікай і Малой Мядзведзіцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сузо́р’е, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Адзін з участкаў, на якія падзелена зорнае неба для зручнасці арыентацыі і абазначэння зорак; характэрныя фігуры, утвораныя яркімі зоркамі.

С.

Вялікай Мядзведзіцы.

2. перан. Група выдатных дзеячаў, пісьменнікаў і пад., якія працуюць у адну эпоху.

С. талентаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Іллёў воз ’сузор’е Вялікай Мядзведзіцы’ (Касп.). Ад Ілья (грамавержац) + воз (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сажо́р ’сузор’е Вялікай Мядзведзіцы’ (ЛА, 1). Рус. тул. сожа́р, сажо́р ’тс’. Скарачэнне з валасажар (гл.). Фасмер, 3, 706 рускія словы выводзіць з стожа́р.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

драко́н, ‑а, м.

1. Казачнае страшыдла ў выглядзе крылатага вогнедышнага змея, які пажырае людзей і жывёл.

2. Яшчарка з крыламі, якая жыве на дрэвах у некаторых трапічных краінах і можа лятаць.

3. Сузор’е Паўночнага паўшар’я неба, якое агінае сузор’е Малой Мядзведзіцы.

[Грэч. drakon — змей.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

астэры́змы

(ад гр. aster = зорка)

групы зорак, якія атрымалі асобную ад назвы сузор’я назву, напр. Коўш у Вялікай Мядзведзіцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Весажо́р ’сузор’е ў сем зор’, вісажы́р, вісыжа́р ’сузор’е’ (Бяльк.), зах.-палес. высожа́р ’Плеяды’ (Маш., Atlas, 3); рус. кур., дан., тул., калуж. весожа́ры ’сузор’е’, дан. весожа́ры, висожа́ры ’Плеяды’, калуж. висожа́ры, урал. висожа́р ’сузор’е Вялікай Мядзведзіцы’, смал. вышеза́р ’сузор’е Малой Мядзведзіцы’. Складанае слова ад віс‑ (параўн. рус. вяц., каз. ви́сы ’валасы’, новасіб. ’апоўзіны’) і ‑жар (усячэнне ад стожар). Гэта слова, як і роднаснае валасажа́р (гл.), узнікла ў выніку налажэння двух слоў з хісткай семантыкай, якая датычыць назваў сузор’яў і зорак; параўн. балг. власи́ ’валасы’, ’сузор’е Цяльца’ і рус. стожары ’Плеяды’; ’Вялікая Мядзведзіца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)