лю́стра

‘адшліфаваная паверхня шкла, металу; паверхня чаго-н.’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. лю́стра лю́стры
Р. лю́стра лю́страў
Д. лю́стру лю́страм
В. лю́стра лю́стры
Т. лю́страм лю́страмі
М. лю́стры лю́страх

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лю́стра

‘падвясны асвятляльны прыбор’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. лю́стра лю́стры
Р. лю́стры лю́страў
Д. лю́стры лю́страм
В. лю́стру лю́стры
Т. лю́страй
лю́страю		 лю́страмі
М. лю́стры лю́страх

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лю́стра², -ы, мн. -ы, -аў, ж.

Падвесны асвятляльны прыбор з некалькіх падсвечнікаў або лямпаў; жырандоль.

Хрустальная л.

|| прым. лю́стравы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лю́стра лю́стра, -ры ж., жырандо́ля, -лі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лю́стра¹, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. Адшліфаваная паверхня (шкла, металу), здольная даваць адбіткі тых прадметаў, якія знаходзяцца перад ёю, а таксама спецыяльна зроблены прадмет з такой паверхняй.

Стаяць перад люстрам.

2. перан. Спакойная, гладкая паверхня вады.

Л. возера.

3. перан. Аб тым, што з’яўляецца адлюстраваннем якіх-н. з’яў, працэсаў і пад.

Паэзія — л. жыцця.

|| прым. люстра́ны, -ая, -ае і люстраны́, -а́я, -о́е.

Люстраная фабрыка.

Люстраная вытворчасць.

Л. карп (карп з рэдкай блішчастай луской); наз. люстра́насць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лю́стра I ср., в разн. знач. зе́ркало;

насце́ннае л. — стенно́е зе́ркало;

л. залі́ва — зе́ркало зали́ва;

◊ крыво́е л. — криво́е зе́ркало

лю́стра II ж. (осветительный прибор) лю́стра

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лю́стра ​1, ‑а, н.

1. Адшліфаваная паверхня (шкла, металу), здольная даваць адбіткі тых прадметаў, якія знаходзяцца перад ёю, а таксама спецыяльна зроблены прадмет з такой паверхняй. Алёша спыніўся ў вестыбюлі перад вялікім люстрам і спачатку нават не пазнаў сябе. Васілевіч. // перан., чаго. Спакойная, гладкая паверхня вады. Нерухомае возера-старыца нібы застыла, ашклела, люстра яго з незвычайнай яскравасцю адбівала такія ж нерухомыя хмары і дубы. Шамякін.

2. перан.; чаго. Аб тым, што з’яўляецца адлюстраваннем якіх‑н. з’яў, працэсаў і пад.; адбітак. Паэзія, па думцы Купалы, павінна быць праўдзівым люстрам жыцця народа. Івашын.

3. Спец. Паверхня, плошча чаго‑н. Люстра гарэння. Люстра цыліндра.

лю́стра ​2, ‑ы, ж.

Падвесны асвятляльны прыбор з некалькімі крыніцамі святла (электралямпамі ці свечкамі) і аздобленай арматурай. Вялікая люстра пад столлю запалілася мяккім рассеяным святлом. Васілёнак.

[Фр. lustre.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лю́стра​I ж. (свяцільня) Krónleuchter m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

лю́стра​II н.

1. Spíegel m -s, -;

2. (адлюстраванне) Spíegelbild n -(e)s, -er; Spíegelung f -, -en;

3. (паверхня чаго-н.) Spíegel m -s, -; Fläche f -, -n;

крыво́е лю́стра Zérrspiegel m, Vexíerspiegel [vɛ-] m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

лю́стра​2

(фр. lustre)

падвесны асвятляльны прыбор з некалькімі крыніцамі святла (электралямпамі ці свечкамі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)