лупану́ць
‘ударыць каго-небудзь і па чым-небудзь; зрабіць што-небудзь з вялікай сілай (лупануў дождж, лупануць з вінтоўкі і пад.)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
лупану́ |
лупанё́м |
| 2-я ас. |
лупане́ш |
лупаняце́ |
| 3-я ас. |
лупане́ |
лупану́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
лупану́ў |
лупану́лі |
| ж. |
лупану́ла |
| н. |
лупану́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
лупані́ |
лупані́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
лупану́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Лупану́ць ’рвануць, пацягнуць’ (ТС), ’моцна ўдарыць’ (віл., Сл. ПЗБ), лупяну́ць ’тс’ (Нас., ТСБМ), лупену́ць ’тс’, ’раздзерці’, ’падраць’, ’наесціся’ (ТС), лупляну́ць ’выцяць’ (Юрч. Вытв.), лупяну́цца ’упасці, пабіцца’ (Нас.). Да лупі́ць 1 (гл.). Аб суфіксе ‑ану‑ гл. Бел. гр. 2 (1, 328–329) і Слаўскі (SP, 1, 44–45). Мяккасць папярэдняй зычнай залежыць ад мяккасці зычнай словаўтваральнай лексемы, таму можна меркаваць, што формы з ‑ану‑ ўзыходзяць да лупа́ць < прасл. lupati ’ўдараць, біць, стукаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)