кла́няцца, -яюся, -яешся, -яецца; незак.

1. каму-чаму. Рабіць паклоны ў знак прывітання, павагі, удзячнасці.

К. бацькоўскаму дому.

2. каму. У пісьме або праз каго-н. перадаваць прывітанне.

Кланяйся ад майго імя ўсім родным.

3. перан., каму і перад кім. Звяртацца з просьбай, уніжана аб чым-н. прасіць (разм.).

Кожнаму бюракрату прыходзіцца к.

|| зак. паклані́цца, -ланю́ся, -ло́нішся, -ло́ніцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кла́няцца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. кла́няюся кла́няемся
2-я ас. кла́няешся кла́няецеся
3-я ас. кла́няецца кла́няюцца
Прошлы час
м. кла́няўся кла́няліся
ж. кла́нялася
н. кла́нялася
Загадны лад
2-я ас. кла́няйся кла́няйцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час кла́няючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

кла́няцца несов., в разн. знач. кла́няться;

ідучы́ па ву́ліцы, ён ~няўся напра́ва і нале́ва сваі́м знаёмым — идя́ по у́лице, он кла́нялся напра́во и нале́во свои́м знако́мым;

ні́зка ~няюцца табе́ твае́ сябры́ — ни́зко кла́няются тебе́ твои́ друзья́;

ён не хо́ча ніко́му к. і прасі́ць ла́скі — он не хо́чет никому́ кла́няться и проси́ть ми́лости;

◊ к. ў но́гі — (каму) кла́няться в но́ги (кому)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кла́няцца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

каму-чаму і без дап.

1. Рабіць паклоны ў знак прывітання, павагі, удзячнасці. Кланяцца роднай зямлі. □ Старыя палешукі, сустракаючыся, пачціва кланяліся. Колас.

2. У пісьме або цераз каго‑н. перадаваць прывітанне, выражаць павагу. — Даслоўна, кажу, так і напішы: маёр Пітолін нізка кланяецца табе, бацька, за маё выхаванне. Грамовіч.

3. перан.; каму. Разм. Звяртацца з просьбай, уніжана прасіць аб чым‑н.; пакланяцца. — Давай, Настулька, будзем жыць так, без запісу ў воласці, без шлюбу ў царкве, бо далей я не пайду кланяцца рознаму чорту. Чарот.

•••

Кланяцца ў ногі каму — тое, што і кланяцца (у 3 знач.).

Кланяцца ў пояс — нізка кланяцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кла́няцца

1. sich vernéigen, sich verbéugen; grüßen vt, sich begrüßen (здароўкацца);

кла́няцца ў по́яс sich tíef verbéugen, sich bis zur Érde néigen;

2. (перадаваць прывітанні) j-n grüßen lássen*, j-m éinen Gruß sénden*; grüßen vt;

3. разм. (прыніжана прасіць) úntertänigst [démütig] bítten*;

◊

го́нар ма́ю кла́няцца уст. auf Wíedersehen!; habe die Éhre!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Кла́няцца ’рабіць паклоны’ (ТСБМ, Нас., ТС, Бяльк., Сержп. Пр., Др.-Падб.). Укр. кланятися, рус. кланяться ’тс’, ст.-слав. кланѧти сѧ, балг. кланям се, серб.-харв. кла̏њати се, славен. klȃnjati se, польск. kłaniać się, чэш. klaněti, славац. klaňať ’тс’. Прасл. klanjati — ітэратыў ад kloniti. Гл. кланіць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паклані́цца гл. кланяцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зе́мно нареч., уст. / зе́мно кла́няться кла́няцца да до́лу, кла́няцца да зямлі́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пакло́н, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Нахіленне галавы або верхняй часткі тулава ў знак прывітання, удзячнасці, пакорнасці і пад.

Нізкі п.

Зямны п. (да зямлі). Адбіваць паклоны (кланяцца). Біць паклоны (кланяцца ў час малітвы).

2. перан. Пажаданне дабра, шчасця, прывітанне.

Паслаць, перадаць п. каму-н.

◊

Ісці з паклонам да каго (разм.) — звяртацца з просьбай аб дапамозе, садзейнічанні да каго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

закла́няцца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

Разм. Пачаць кланяцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)