карп, -а, мн. -ы, -аў, м.

Прэснаводная рыба сямейства карпавых, якая разводзіцца ў штучных вадаёмах; культурная разнавіднасць сазана.

Люстраны к.

|| прым. ка́рпавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ка́рп

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ка́рп ка́рпы
Р. ка́рпа ка́рпаў
Д. ка́рпу ка́рпам
В. ка́рпа ка́рпаў
Т. ка́рпам ка́рпамі
М. ка́рпе ка́рпах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

карп м. карп;

○ люстра́ны́ к. — зерка́льный карп

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

карп зоол. карп, род. ка́рпа м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

карп, ‑а, м.

Прэснаводная рыба сямейства карпавых, якая разводзіцца ў сажалках, штучных вадаёмах; культурная разнавіднасць сазана.

•••

Люстраны карп — карп з рэдкай блішчастай луской.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Карп 5/457, 467; 9/314, 315

- » - люстраны 5/457; 9/208—209 (укл.)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

карп,

рыба.

т. 8, с. 91

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

карп м. заал. (рыба) Kárpfen m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Карп ’рыба Cyprinus carpio’, укр. карп, рус. карп, чэш. karp, славац. kapor, польск. karp, в.-луж. karpa, палаб. karp. Разглядаецца як запазычанне са ст.-в.-ням. karpo (Параўн. Бернекер, 575). Але ў славянскіх мовах існуе назва карпа з метатэзай плаўных: укр. короп, рус. короп, балг. карп, серб.-харв. кра̏п, славен. kràp, што робіць нямецкае паходжанне назвы больш праблематычным. У кожным разе нельга выключыць магчымасць славянскага паходжання нямецкай лексемы. Цікавым фактам з’яўляецца існаванне ст.-інд. śapharaḥ ’від карпа’, якое сведчыць аб палатальным к на пачатку слове. Ст.-грэч. κυπσῖνος ’карп’ гаворыць аб вандроўным характары лексемы. Непасрэдную крыніцу славянскіх форм вызначыць цяжка (Фасмер, 2, 334; Каламіец, 109–111).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Карп Н. 6/12

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)