каро́нны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. каро́нны каро́нная каро́ннае каро́нныя
Р. каро́ннага каро́ннай
каро́ннае		 каро́ннага каро́нных
Д. каро́ннаму каро́ннай каро́ннаму каро́нным
В. каро́нны (неадуш.)
каро́ннага (адуш.)		 каро́нную каро́ннае каро́нныя (неадуш.)
каро́нных (адуш.)
Т. каро́нным каро́ннай
каро́ннаю		 каро́нным каро́ннымі
М. каро́нным каро́ннай каро́нным каро́нных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

каро́нны, -ая, -ае.

1. У манархічных краінах: дзяржаўны, урадавы (уст.).

К. суд.

Каронныя землі.

2. Найбольш удалы, лепшы.

К. нумар канцэрта.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каро́нны в разн. знач. коро́нный;

~нная ро́ля — коро́нная роль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

каро́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да кароны (у 1, 2 знач.). // Уст. Дзяржаўны, урадавы (пра манархічныя краіны). Каронны суд. Каронныя землі. □ Кароннае войска стаяла кругом, мястэчкі і вёскі карала агнём. Вялюгін.

2. Лепшы, найбольш ўдалы. Каронная роля артыста. Каронны нумар праграмы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каро́нны

(ад карона)

1)уст. дзяржаўны, урадавы (у манархічных краінах);

2) які найлепш удаецца выканаўцу (напр. к. нумар канцэрта).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

каро́на, -ы, мн. -ы, -ро́н, ж.

1. Галаўны ўбор манарха з каштоўнымі ўпрыгожаннямі, які з’яўляецца сімвалам улады манарха.

Царская к.

2. перан. Улада, першынство ў чым-н.

Барацьба за карону.

Барацьба за шахматную карону.

3. Тое, што і крона¹.

4. Светлы арэол вакол Сонца, бачны ў час сонечнага зацьмення (спец.).

Сонечная к.

5. у знач. прысл. каро́най. Вакол галавы (пра жаночую прычоску).

Улажыць касу каронай.

◊

Карона з галавы не зваліцца (не спадзе) (разм.) — гонар не будзе закрануты, аўтарытэт не пацерпіць.

|| прым. каро́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

коро́нный каро́нны;

коро́нная роль театр. каро́нная ро́ля.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

corona [kəˈrəʊnə] n. (pl. coronae)

1. astron. каро́на, вяне́ц

2. electr. каро́на, каро́нны разра́д

3. bot. каро́на

4. anat. каро́нка (зуба)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

koronny

гіст. каронны; каралеўскі;

koronny świadek — галоўны сведка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

трыумфава́ць, ‑фую, ‑фуеш, ‑фуе; незак.

Разм.

1. над кім-чым і без дап. Атрымліваць перамогу, браць верх. Над краем шыбеніц, астрогаў Трыумфаваў каронны кат. Купала.

2. без дап. Радавацца, весяліцца з прычыны перамогі над кім‑н., з поваду поспеху ў чым‑н. Станіслаў трыумфаваў, смакуючы наперад выйгрыш закладу. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)