калючкі

т. 7, с. 495

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

калю́чка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. калю́чка калю́чкі
Р. калю́чкі калю́чак
Д. калю́чцы калю́чкам
В. калю́чку калю́чкі
Т. калю́чкай
калю́чкаю		 калю́чкамі
М. калю́чцы калю́чках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

крыва́віць, -ва́ўлю, -ва́віш, -ва́віць; незак.

1. каго-што. Біць, разбіваць да крыві.

К. ногі аб калючкі.

2. Тое, што і крывавіцца (разм.).

Рана крывавіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

це́рні, -яў.

1. Пра калючыя расліны, а таксама калючкі на іх (уст. і кніжн.).

2. перан. Цяжкасці, пакуты, якія сустракаюцца на жыццёвым шляху каго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

калю́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

1. Усякае невялікае колкае вастрыё. Ляснуў неяк мокрай пугай па агароджы з калючага дроту, а пуга заматалася канцом за калючку. Брыль. // Калючы шып на расліне або на целе жывёліны. Калючкі кактуса. Калючкі вожыка. □ [Лясніцкі і Таццяна], не спяшаючыся, пачалі спускацца на дно рова, чапляючыся за кусты, абдзіраючы да крыві твар і рукі аб вострыя калючкі шыпшыны. Шамякін.

2. звычайна мн. (калю́чкі, ‑чак). Разм. Пра некаторыя калючыя расліны. Пад соснамі — мох, сухое ламачча, маліннік, калючкі. Бажко.

3. перан. З’едлівая заўвага, вострая насмешка. — Змоўк ваш бог, Нахамчык, — з калючкай пад’ехаў.. Лейба. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раскрыва́віць, ‑ваўлю, ‑вавіш, ‑вавіць; зак., каго-што.

Разадраць, разбіць да крыві. Раскрывавіць рукі аб калючкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Пышы́ ’калючыя вырасты на раслінах, калючкі’ (Ласт.). Ад пышыцца ’надувацца, надзімацца’ (гл.), г. зн. ’растапырвацца’; не выключана метатэза з шыпы́ ’калючкі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

beggar’s lice

n., pl. дзяды́, pl. only (калю́чкі асату́)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

калю́чы, -ая, -ае.

1. Які мае калючкі, з калючкамі.

К. дрот.

Калючая ружа.

2. Які колецца, робіць уколы.

Калючая барада.

К. ржэўнік.

3. перан. Са злой насмешкай, нядобры.

Калючае слова.

К. позірк.

4. перан. Які непрыхільна, недаверліва ставіцца да ўсяго; нелюдзімы, злосны (пра чалавека).

|| наз. калю́часць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паабдзіра́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Абадрацца — пра ўсё, многае або ўсіх, многіх. Паабдзіраліся рукі аб калючкі. □ У малога Васілька паабдзіраліся насы ў чаравіках і пазбіваліся абцасы. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)