Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кайданы́, ‑о́ў ікайда́ны, ‑аў; адз.няма.
У дарэвалюцыйнай Расіі і капіталістычных краінах — злучаныя ланцугом жалезныя кольцы, якія надзяваюцца на рукі і ногі тых, хто абвінавачваецца ў цяжкіх злачынствах. Закаваць у кайданы. □ Адвага або мёд п’е або кайданы трэ.Прыказка.//перан. Пра тое, што звязвае чалавека, пазбаўляе яго свабоды. Кайданы рабства. □ Дзяды нашы білі драпежнікаў прускіх, Не даўшы надзець на сябе кайданы.Броўка.
[Ад араб. kajdāni — путы, кайданы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кайда́ны́мн Fésseln pl; Kétten pl (ланцугі);
закава́ць у кайда́ны́ in Kétten légen;
ручны́я кайда́ны́ Hándschellen pl
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
кайданы́, кайда́ны
(тур. kajdāni, ад ар. qajdāni)
1) жалезныя кольцы, змацаваныя ланцугом, для надзявання на ногі і рукі вязням;
2) перан. тое, што звязвае чалавека, пазбаўляе яго волі (напр. к. рабства).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кайданы
Том: 14, старонка: 231.
Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)
Кайданы́ ’злучаныя ланцугом жалезныя кольцы, якія надзяваюцца на рукі і ногі тых, хто абвінавачваецца ў цяжкіх злачынствах’ (БРС, ТСБМ, Гарэц., Др.-Падб., Нас., Яруш.). У гэтай жа форме слова вядома і ў іншых мовах: рус. (паўд. і зах., паводле Даля, смален., СРНГ), укр.кайдани, польск.kajdany. Па сутнасці, бел.-укр. лексема (польск. з укр., гл. Слаўскі, 2, 24, там і літ-pa). Магчыма, аб укр. крыніцы неабходна меркаваць і для бел. слова. Першапачаткова — араб.kajdani — форма парнага ліку ад kajd ’завязка, пута’ (так у Міклашыча, 110). Слова распаўсюджвалася, верагодна, праз цюрк.-тат. пасрэдніцтва. З літаратуры параўн. Бернекер, 1, 469.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кандалы́кайданы́, -но́ў ед. нет, кайда́ны, -наў ед. нет;
закова́ть в кандалы́ закава́ць у кайда́ны́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
