засну́ ць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
Будучы час
адз.
мн.
1-я ас.
засну́
заснё́ м
2-я ас.
засне́ ш
засняце́
3-я ас.
засне́
засну́ ць
Прошлы час
м.
засну́ ў
засну́ лі
ж.
засну́ ла
н.
засну́ ла
Загадны лад
2-я ас.
засні́
засні́ це
Дзеепрыслоўе
прош. час
засну́ ўшы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
засну́ ць , -ну́ , -не́ ш, -не́ ; -нём, -няце́ , -ну́ ць; -ні́ ; зак.
Прыйсці ў стан сну.
Не з. ні на мінутку.
Прырода заснула зімовым сном.
З. навекі або вечным сном (перан. : памерці).
|| незак. засына́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
засну́ ць сов. , прям. , перен. засну́ ть, усну́ ть;
по́ зна з. — по́ здно засну́ ть (усну́ ть);
прыро́ да ~ну́ ла зімо́ вым сном — приро́ да засну́ ла (усну́ ла) зи́ мним сном;
◊ з. ве́ чным сном — засну́ ть после́ дним (ве́ чным) сном
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
засну́ ць , ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Прыйсці ў стан сну; пачаць спаць. Сцёпка сагрэўся пад коўдраю і заснуў моцным сном. Колас . // перан. Заціхнуць, замерці. Прыйшла зіма з марозам, Заснуў і лес і бор. Журба .
•••
Заснуць навекі (навек, назаўсёды, вечным сном) — памерці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засну́ ць é inschlafen* vi (s )
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
задрама́ ць , -рамлю́ , -рэ́ млеш, -рэ́ мле; -рамі́ ; зак.
Заснуць лёгкім сном, прыдрамнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
храпа́ к , -а́ , м.
У выразе: даць (задаць) храпака (разм. ) — захрапець, заснуць .
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змагчы́ ся , змагу́ ся, змо́ жашся, змо́ жацца; змажы́ ся; зак.
Выбіцца з сілы, аслабець.
З. і заснуць .
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
успа́ цца , -плю́ ся, -пі́ шся, -пі́ цца; -пі́ мся, -піце́ ся, -пя́ цца; -па́ ўся, -па́ лася; -пі́ ся; зак.
Моцна заснуць .
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)