заме́рці, -мру́, -мрэ́ш, -мрэ́; -мро́м, -мраце́, -мру́ць; замёр, -мёрла; -мры́; зак.

1. Стаць нерухомым, перастаць рухацца, дыхаць.

З. ад страху.

Ад нечаканасці замерла сэрца.

Словы замерлі на губах.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Заціхаючы, спыніцца.

Стук капытоў замёр у далечыні.

К ночы рух на вуліцах замёр.

|| незак. заміра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. заміра́нне, -я, н.

З заміраннем сэрца (надта хвалюючыся ад чакання чаго-н.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заме́рці

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. замру́ замро́м
2-я ас. замрэ́ш замраце́
3-я ас. замрэ́ замру́ць
Прошлы час
м. замё́р замё́рлі
ж. замё́рла
н. замё́рла
Загадны лад
2-я ас. замры́ замры́це
Дзеепрыслоўе
прош. час замё́ршы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

заме́рці сов., в разн. знач. замере́ть; (оцепенеть — ещё) обмере́ть;

з. ад жа́ху — замере́ть (обмере́ть) от у́жаса;

вартавы́ замёр — часово́й за́мер;

но́ччу жыццё ў го́радзе ~рла — но́чью жизнь в го́роде замерла́;

сло́ва ~рла на ву́снах — сло́во за́мерло на уста́х;

гул замёр — звук за́мер

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заме́рці, ‑мру, ‑мрэш, ‑мрэ; ‑мром, ‑мраце; пр. замёр, ‑мерла і ‑мёрла; зак.

1. Стаць нерухомым, перастаць рухацца. Камандзіры замерлі па камандзе «смірна», прыклалі рукі да пілотак. Якімовіч. Маятнік, хістануўшыся раз-другі, бліснуў і замёр зноў. Карпаў. // Сцішыцца, стаіцца. Мікола з Таняй схаваліся ў яме і замерлі. Новікаў. // Страціць на момант здольнасць рухацца, акамянець пад уплывам якога‑н. моцнага пачуцця. Замерці ад жаху. Замерці ад захаплення. □ Памятаю я, што ад гэтага жудаснага крыку я адразу ж замёр і ўсё маё цела раптам пахаладзела. Нікановіч. // Сціснуцца на момант, быццам спыніцца (пра сэрца), перарвацца (пра дыханне). Ад нечаканасці замерла сэрца, перахапіла дух. Гамолка.

2. перан. Спыніцца, перастаць дзейнічаць; заглухнуць. К восені 1915 г. прамысловае жыццё ў Мінску і іншых гарадах амаль поўнасцю замерла. «Весці». // Заціхнуць, замоўкнуць (пра гукі). Стук капытоў замёр у далечыні. □ Зноў замерлі ў небе маторы, быццам самалёт увайшоў у піке. Асіпенка.

3. (звычайна ў спалучэнні са словамі: «на вуснах», «на губах», «на языку» і пад.). Застацца нявыказаным (пра словы, гукі). Чаму замерлі словы на губах, Як заміраюць кроплі на лістах? Лось.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заме́рці

1. (спыніцца) stllstehen* аддз. vi (s), stcken vi; erstrben* vi (s); sthen bliben*;

рух замёр der Verkhr stckte [kam zum Erlegen];

2. (застыць на месцы) erstrren vi (s), starr sein;

заме́рці ад жа́ху vor Schreck erstrren [starr sein];

3. (пра гукі) erstrben* vi (s), verhllen vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

заміра́ць гл. замерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўсагну́ты, -ая, -ае.

Сагнуты напалавіну, прыгнуты.

Замерці ў паўсагнутым становішчы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

замере́ть сов. заме́рці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

захолону́ть сов., прост. заме́рці; аняме́ць; змярцве́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заміра́ць гл. замерці

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)