дыва́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Выраб з цяжкай варсістай узорыстай тканіны, якім упрыгожваюць сцены, усцілаюць падлогу.

Сцяну аздабляў персідскі д.

Зялёны луг здаваўся шырокім дываном.

|| памянш. дывано́к, -нка́, мн. -нкі́, -нко́ў, м.

|| прым. дывано́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дыва́н

‘тканы ўзорчаты выраб’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. дыва́н дываны́
Р. дывана́ дывано́ў
Д. дывану́ дывана́м
В. дыва́н дываны́
Т. дывано́м дывана́мі
М. дыване́ дывана́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дыва́н

‘савет вышэйшых саноўнікаў; урадавая ўстанова; назва зборніка вершаў’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. дыва́н дыва́ны
Р. дыва́на дыва́наў
Д. дыва́ну дыва́нам
В. дыва́н дыва́ны
Т. дыва́нам дыва́намі
М. дыва́не дыва́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дыва́н I, -на́ м. ковёр

дыва́н II м., ист., лит. дива́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дыва́н 1, ‑а, м.

Тканы, звычайна варсісты ўзорчаты выраб для ўпрыгожвання сцен, высцілання падлогі і пад. На сцяне вісеў вельмі дарагі дыван з цудоўна вытканым альпійскім краявідам. Даніленка. Падлогу ўсцілаў мяккі дыван. Арабей. // перан.; чаго або які. Пра тое, што падрывае зямлю суцэльным слоем. Усю зямлю навокал засцілаў густы дыван невысокай мяккай травы. Шахавец. Выйшаў на прасторы — снежны лёг дыван, Засцілае сонца шэранню туман. Хведаровіч.

дыва́н 2, ‑а, м.

1. Савет вышэйшых саноўнікаў пры султане ў ранейшай Турцыі.

2. Урадавыя ўстановы па адміністрацыйных і судовых справах у некаторых сучасных краінах мусульманскага Усходу.

3. Назва зборніка лірычных вершаў ва ўсходніх літаратурах.

[Перс.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Дыван, гл. Савет буйных феадалаў

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

дыван,

мастацкі тэкстыльны выраб.

т. 6, с. 270

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дыван,

сярэднявечнае падаткава-фінансавае ведамства.

т. 6, с. 272

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Дыван 1/453; 3/278; 4/46—47 (укл.), 318—319, 353; 7/424; 10/256—257 (укл.), 259; 11/353

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

дыва́н м. Tppich m -(e)s, -e; спарт. Mtte f -, -n;

дыва́н ручно́й рабо́ты hndgeknüpfter [hndgewebter] Tppich;

засла́ць дывана́мі mit Tppichen uslegen [belgen];

дыва́н-самалёт der flegende Tppich

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)